DOLANDIRICILIK

DOLANDIRICILIK SUÇU 

Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına yarar sağlanması durumunda dolandırıcılık suçu gündeme gelecektir.Bu fiili işleyen kişilere bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir.Burada fail hile ile bir başkasını kandırmakta; onun iradesini hileli davranışlarla sakatlamaktadır.Bu irade fesatlığı sonucu kendisine veya üçüncü birine yarar sağlamaktadır.Bu yarar çoğu zaman maddi bir menfaattir.Örneğin; son zamanlarda çokça yapılan telefon dolandırıcılığı çok uygulanan bir dolandırıcılık yöntemidir.Burada failler mağdurları cep telefonlarından aramakta;kendilerini savcı veya polis olarak tanıtmakta ve aradığı kişinin isminin terör örgütlerince kullanıldığını söylemekte ve belli bir miktar parayı iade edeceklerini de belirterek bir yere bırakmalarını veya kendilerine göndermelerini istemektedir.İşte bu yolla telefonda aranan kişiler dolandırılmaktadır.Burada dolandırıcıların yaptıkları hiledir.İşte bu hileyle mağdurların paralarını almakta ve haksız bir çıkar sağlamaktadırlar.Dolandırıcılık suçunun gerek hırsızlıktan gerekse yağmadan farkı; mağdurlar malı veya suç konusu değeri kendi rızaları ile faillere teslim etmektedir.Ancak bu rıza hileli davranışlarla alındığı için geçersizdir. 

NİTELİKLİ DOLANDIRICILIK 

Dolandırıcılık suçunun daha fazla ceza verilmesini gerektiren ağırlaştırıcı nedenleri kanunda sayılmıştır.Bunlar: 

a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle:örneğin olmadığı halde kendisini imam olarak tanıtıp;cami yararına para toplanması ve bu parayı şahsi olarak kullanılması 

b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle:örneğin kanser hastası birine kanser ilacı şeklinde sahte ilaç satmak 

c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle:örneğin;zeka geriliği olan birinin dolandırılması 

d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,:örneğin bir kanser hastalarına yardım derneği adına para toplamak ve bu parayı kişisel işlerde kullanmak 

e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak:örneğin bir devlet kurumuna karşı dolandırıcılık fiilinin gerçekleştirilmesi 

f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle:Örneğin kişinin internet bankacılığı şifresini ele geçirip dolandırmak 

g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle:örneğin; ünlü bir internet sitesine araç satış ilanı vermek;aynı anda bir çok kişiden kaparo alıp iade etmemek 

h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında, 

i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle:Örneğin bir müteahhidin ev verme vaadinde bulunarak bir çok kişiye karşı dolandırıcılık eylemini gerçekleştirmesi 

j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla:örneğin kendisine ödenecek bir bedel karşılığında bankadan daha çok kredi alabileceğinin söylenmesi ve bu yolla para alınması. 

k) Sigorta bedelini almak maksadıyla:Örneğin kazasız araçların perte çıkarılıp;ucuz fiyata aracılara satılması 

Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle işlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi de aynı hapis cezası ile cezalandırılır.Buna halk arasında hatır dolandırıcılığı da denir.Örneğin; bir kişiye TBMM tanıdıkları olduğunu ve kendisine verilecek bir miktar para karşılığında parayı veren kişiyi memur olarak TBMM ‘de işe başlatacağını söyleyen ancak işe başlatamayan kişi. 

Dolandırıcılık suçunda tıpkı hırsızlık ve yağmada olduğu gibi ; bu eylemin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesinde daha az ceza öngörülmüştür.Bu durumda fail hakkında mağdurun şikayeti üzerine şikayet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.