Askerî suçlar ve kabahatler ve cezalar
BİRİNCİ KISIM
EsaslarBİRİNCİ BAP
Askerî cürüm ve kabahat :Madde 1
Türk Ceza Kanununa göre cürümler ve cezalar hakkında umumî suretle cari olan esaslar bu kanunda hilâfı yazılı olmadıkça askeri cürümler ve cezalar hakkında da tatbik olunur.
- Bu kanunun ölüm, ağır hapis ve hapis cezalariyle cezalandırdığı suçlar askerî cürümlerdir.
- Bu kanunun kısa hapis cezasiyle cezalandırdığı suçlar askerî kabahatlerdir.
Askerlerin askerî olmayan suçları :Madde 2
Askeri şahısların askeri olmayan suçları için Türk Ceza Kanunu hükümleri tatbik olunur.
Askerî Şahıslar :Madde 3
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Askerî şahıslar; Mareşalden asteğmene kadar subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er ( 22.03.2011 tarih ve 27882 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6191 sayılı Kanunun 10-1/a maddesiyle ve yayımı tarihinden geçerli olarak 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er” şeklinde değiştirilmiştir. ) erbaş ve erler ile askerî öğrencilerdir.
Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan Devlet memurlarının asker kişi sıfatları, 4.1.1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 115 inci maddesinde belirtilen yükümlülükleri ile sınırlıdır.
İhtiyat askeri şahıslar :Madde 4
İhtiyat askeri şahıslar askerî hizmetlerde bulundukları müddetçe bu kanun hükümlerine tâbidirler.
Asker kişilerin yabancı ülkelerde işledikleri askerî suçlar:Madde 5
( 22/3/2000 tarih ve 4451 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle yeniden düzenlenmiştir. ) ( 25/10/1963 tarih ve 353 sayılı Kanunun 259 uncu maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Asker kişilerin yabancı ülkelerde Türk askerî kıt'a, karargâh ve kurumlarında veya diğer resmî görevleri sırasında veya esir kamplarında işledikleri askerî suçlar, Türkiye'de işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı ülkede hüküm verilmiş olsa bile, Milli Savunma Bakanının talebi üzerine Türkiye'de tekrar muhakeme olunurlar. Bu halde, yabancı ülkede verilip infaz edilen ceza, verilecek cezadan indirilir. Ceza nev'ileri farklı ise, mahkeme yapılacak indirmeyi tayin eder.
Müttefik hükümetlerin askerî şahıslarına karşı yapılan suçlar :Madde 6
Müttefik hükümetlerin askerî şahısları ile müşterek vazife sırasında bu şahıslara karşı yapılan askerî suçlar müttefik hükümetler ile mukabele bilmisil mukavelesi varsa Türkiye askerî şahıslarına yapılmış sayılarak ona göre cezalandırılır.
Harb hükümleri ve cari olacağı hal ve vakitler:Madde 7
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Bu kanunda "seferberlikte" tabiriyle takyit edilen ceza hükümleri (Harb hükümleri) dir ve aşağıdaki hal ve vakitlerde caridir:
A) Umumî seferberlik müddetince askerî şahıslar hakkında;
B) Kısmi seferberlik ilan olunan mıntıkalarda bunun devamı müddetince askerî şahıslar hakkında;
C) Örfi idare ilan olunan mıntıkalarda harb hükümleri tatbik olunacağına Cumhurbaşkanınca ( 04.07.2018 tarih ve 30468 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 698 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesiyle ve 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihten geçerli olmak üzere bentte yer alan “İcra Vekilleri Heyetince” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” şeklinde değiştirilmiştir. ) karar verildiği takdirde bunun devamı müddetince mezkûr mıntıkada bulunanlar hakkında;
D) Fesat ve isyan halinde veyahut silah kullanılacak askerî bir hareket yapılması halinde kumanda eden subay tarafından harb hükümleri mer'i olacağı resmen bildirilen askerî kıtalar hakkında bu hallerin devamı müddetince;
E) Bulundukları mahalde en büyük rütbeli komutan tarafından harb hükümleri mer'i olacağı kendilerine resmen tebliğ olunan harb esirleri hakkında.
Seferberlik ve tarifi :Madde 8
1 - Sefer tabiri harb halini ihtiva eden seferberliktir.
2 - Seferberlik, ordunun veya bazı kısımlarının seferber olmasını amir olan emirde yazılı ve muayyen tarihten başlayarak ilgasını mübeyyin neşrolunan emirde yazılan tarihte biten haldir.
3 - Hazarda Türkiye Cumhuriyeti hudut ve kara suları dışında yalnız dahi seyrü hareket eden her harb tayyare ve harb gemisi üssülharekelerinden birine varıncaya kadar bu kanunun tatbikatında seferber sayılır.
Düşman karşısı:Madde 9
Seferberlikte düşman ile müsademeyi intizaren emniyet hizmetleri tatbik ve ifa olunmağa başladığı zamandan itibaren bu müsademeye memur kıta, gemi, tayyare düşman karşısında sayılır.
Silahlı eşkıya:Madde 10
Silahlı eşkiya düşman sayılır.
Silahlının tarifi:Madde 11
Bu kanunun tatbikatında; "Silahlı" tabirinden maksat hizmetin icabı olan silahı hamili bulunmak, veya silahının başında olarak bir amirin kumandası ve nezaretiyle hizmete başlanılmış olmak halidir.
Hizmetin tarifi:Madde 12
Bu kanunun tatbikatında (Hizmet) tabirinden maksat gerek malûm ve muayyen olan ve gerek bir amir tarafından emredilen bir askerî vazifenin madun tarafından yapılması halidir.
Memur, amir ve üstün tarifi :Madde 13
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
1- Bu kanunun tatbikatında "memur" tabirinden maksat 12 nci maddede yazılı hizmeti ifa ile mükellef olandır.
2 - Amir, makam ve memuriyet itibariyle emretmek salâhiyetini haiz kimsedir.
3 - Üst tabiri rütbe ve kıdem büyüklüğünü gösterir.
4 - Herhangi bir suretle ciheti askeriyece göz altına alınan yabancı devlet orduları mensupları arasında astlık ve üstlük münasebetleri cari değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salâhiyetli komutanlar tarafından hususî surette verilen emirle teessüs edebilir.
Toplu erbaş ve er karşısının tarifi :Madde 14
Bir fiil toplu erbaş ve er karşısında yapılmış sayılarak kanunun bu kayıt ile takyit ettiği hükümlerin tatbikı için amir veya mafevk ile failden veya şeriklerden başka askerî hizmet maksadiyle toplanmış en az yedi askerî şahsın bulunması şarttır.
Nöbetçi, karakol, devriyenin tarifi :Madde 15
1 - Bu kanunun tatbikatında nöbetçi hazarda ve seferde emniyet muhafaza disiplin, tarassut maksatlariyle silahlı olarak bir yere konulan ve muayyen bir talimatı bulunan tek veya çift askerdir.
2 - Karakol hazarda ve seferde aynı maksatlarla konulan ve bir amir emrinde bulunan silahlı bir kısım askerdir.
3 - Devriye hazarda ve seferde aynı maksatlarla muayyen bir mıntakada seyyar olarak vazife yapan bir veya daha ziyade silahlı askerdir.
Ordu ve kıtanın tarifi:Madde 16
Bu kanunda yazılı olan "Ordu" kelimesi kara, deniz ve hava kuvvetlerine; ve kıta kelimesi subay kumandasında bulunan her birliğe şamildir.
İstirdat ve tazminat nasıl hükmolunur:Madde 17
Askerî mahkeme istirdat ve tazminata Türk Ceza Kanununun koyduğu kaideler mucibince hükmeder.
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen. ) Adlî amirler disiplin cezası ile birlikte değeri 25 lirayı geçmiyen şeyler için istirdad ve tazminata da karar verebilirler.
Bu kararlar aleyhine tefhim veya tebliğden itibaren 15 gün içinde askerî mahkemede itiraz olunabilir. İtiraz üzerine duruşma yapılarak hüküm verilir. İtiraz eden, muhakeme için tayin edilen günde mahkemede bulunmazsa itiraz hakkının düşmesine mahkemece karar verilir.
İtiraz üzerine mahkemece verilecek kararlar kat'i olup bunlar aleyhine temyize müracaat olunamaz.
Askerî Ceza Kanununda yazılı cezanın icrası ve disiplin cezalarının tatbiki:Madde 18
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 18 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) Bu kanunda yazılı olan bir ceza ancak bir mahkemenin karariyle infaz olunur.
Aşağıdaki hallerde disiplin cezalariyle mücazat yapılabilir.
A : 82, 96 ve 136 ncı maddelerin 1 numaralı ve 93,116,117 ve 150 nci maddelerin 2 numaralı fıkralarında,
B : 68, 83,86,108,130,137 ve 145 inci maddelerde yazılı kısa hapis cezaları.
Disiplin cezaları:Madde 19
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 19 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) Disiplin yoluyla aşağıda yazılı olan hapis cezalarından başka hürriyeti tahdit eden hiç bir ceza verilemez.
Göz ve oda hapsi olarak dört hafta, katıksız hapis olarak üç hafta ceza verilebilir.
CezalarİKİNCİ BAP
Umumî hükümler
Askerî cezalarBİRİNCİ FASIL
Ölüm cezası:Madde 20
1- Ölüm cezası, buna mahkûm olan kimsenin hayatının izale olunmasıdır. Bu ceza askerî şahıslar hakkında askerî bir cürümden dolayı hükmedilmiş ise mahkûmun kurşuna dizilmesi suretiyle infaz olunur.
2 - Askerî olmayan bir cürümden dolayı askerî şahıslar ile askerî olmayan şahıslar hakkında asker mahkemelerden verilen ölüm hükümleri Türk Ceza Kanununun 12 nci maddesi mucibince icra olunur. Bu veçhile asılacak ölüm mahkûmları cezanın infazı için o baptaki ilâm ve tasdik emri suretleriyle C. Müddeiumumiliğine verilirler.
Şahsî hürriyeti tahdit eden cezalar:Madde 21
Bu kanuna göre şahsi hürriyeti tahdit eden cezalar ağır hapis ve hapis ve kısa hapistir.
Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri:Madde 22
Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri ve icrası Türk Ceza Kanununda yazılı olan kaidelere tâbidir.
Kısa hapis cezaları :Madde 23
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
A) Kısa hapis cezaları üç türlüdür:
1 - Göz hapsi;
2 - Oda hapsi;
3 - Katıksız hapis.
B) ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişik. ) Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında:
1 - Dört haftaya kadar göz hapsi,
2 - Dört haftaya kadar oda hapsi,
Cezaları verilebilir.
C) Erbaş ve er hakkında:
1 - Dört haftaya kadar oda hapsi;
2 - Üç haftaya kadar katıksız hapis cezaları verilebilir.
D) ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişik. ) Askeri öğrenciler hakkında : (Askerî orta ve lise ile eşidi okullar öğrencileri hariç) dört haftaya kadar oda hapsi cezası verilebilir.
E) Kısa hapis cezalarında maaş ve tahsisat tam olarak verilir.
Göz ve oda hapsi cezalarının mahiyeti, neticeleri ve yerine getirilmesi:Madde 24
Subay, astsubay, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar;
A) Göz hapsi cezalarında:
1 - Resmî daire, kışla, eğitim alanları ile sair yerlerdeki hizmetlerine devam ederler.
2 - Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. Kışlada veya resmî odalarda kalırlar.
3 - Hizmete ilişkin olanlar dışında hiçbir ziyaret kabul edemezler.
B) Oda hapis cezalarında :
1- Mümkün olduğu takdirde cezayı tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler.
2 - Emir veremezler.
3 - Genel hizmet yapamazlar.
Askerî öğrenciler, oda hapsi cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler. Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.(*) Madde 24 - ( Bu madde başlığıyla birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. )
Erbaş ve er hakkında oda ve katıksız hapis cezalarının mahiyeti ve icrası:Madde 25
Erbaş ve er : 1- Oda hapsi cezasını muayyen hapis odalarında topluca geçirirler.
2 - Katıksız hapis cezasını hapis odasında tek başına geçirirler.
3 - Hapis odalarının kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
4 - (...)(*) Madde 25 - <> şeklindeki ilk cümle; 22/3l2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. " Onbaşı ve erler ağır askerî hizmetlerde kullanılabilirler.
Katıksız hapsin icrası :Madde 26
Katıksız hapis, mahkûma bir katı minder ve gıda olarak yalnız su ve istihkak miktarı ekmek verilmek ve tütün ve saire verilmemek suretiyle tenfiz olunur. Bu mahrûmiyetler hapsin dördüncü sekizinci on ikinci günleriyle bundan sonra mahkûmiyet müddetince her üç günde bir kaldırılır.
Katıksız hapsin değiştirilmesi:Madde 27
Mahkûmun sıhhati katıksız hapse müsait değilse disiplin cezasının bir derece daha hafifi tatbik olunur.
Kısa hapis cezalarının tatbikı şartları:Madde 28
1- Bu kanunda kısa hapis cezası gösterilen yerlerde failin rütbesine göre caiz olan kısa hapsin her nev'i hükmolunabilir.
2 - Bu kanunda kısa hapis cezasının nevi tasrih edilip te bu nevi cezanın failin rütbesine göre verilmesi gayricaiz olduğu takdirde failin rütbesine göre caiz olan bir derece hafif hükmolunur.
Fer'i askerî cezalar:Madde 29
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle değişik. )
Askerî şahıslar hakkında hükmolunacak fer'i askerî cezalar şunlardır:
A) Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma.
B) Rütbenin geri alınması.
C) Askerî öğrencilik hukukunu kaybettirme.(*) Madde 29 - ( Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası:Madde 30
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle değişik. )
Aşağıda yazılı hallerde subay, astsubay, uzman jandarmalar ve özel kanunlarında bu cezanın uygulanacağı belirtilen asker kişiler hakkında, askerî mahkemeler veya adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.
A) Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis, bir seneden fazla hapis cezası ile hükümlülük halinde,
B) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,inancı kötüye kullanma,dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alımsatımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle yükümlülük halinde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askerî mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.(*) Madde 30 - Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 455l sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle metne işlenmiştir.
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği ve sonuçları:Madde 31
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişik. )
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle ilişiğinin kesilmesidir. Bu ceza, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;
A) Askerî rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi,
B) Subay, astsubay, uzman jandarma ve Devlet memuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme,
Sonuçlarını doğurur.(*) Madde 31 - ( Bu madde başlığıyla birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Askerî öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası, niteliği ve sonuçları:Madde 32
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişik. )
Aşağıda yazılı hallerde askerî öğrenciler hakkında, askerî mahkemeler veya adliye mahkemelerince; asıl ceza ile birlikte askerî öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.
A) Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis veya üç aydan fazla hapis cezasına hükümlülük halinde,
B) 30 uncu maddenin birinci fıkrasının (B) bendinde yazılı hallerde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askerî mahkemelerce üç ay veya daha az hapis cezası ile birlikte askerî öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilebilir.
Bu ceza ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;
A) Askerî öğrencilik sıfatının,
B) Muvazzaf askerî personel yetiştiren askerî okullara girme hakkının,
Kaybedilmesi sonuçlarını doğurur.(*) Madde 32 - ( Bu madde başlığıyla birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
İhraç cezasının mahiyeti ve neticeleri :Madde 33
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Asker kişiler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezasının uygulanması:Madde 34
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişik.
Subaylar, astsubaylar, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası verildiği takdirde, bu fer'i cezaya karşılık o kadar süre açığa çıkarılmalarına hükmolunur. Bu süre kıdemden ve emeklilik süresinden indirilir.
Yükümlü olan erbaş ve erler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası terhislerinden sonra yerine getirilir.
Bir seneden fazla memuriyetten mahrumiyet cezasına hükümlülük halinde, bu Kanunun Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarmaya ilişkin hükümleri uygulanır.
Altı aydan fazla memuriyetten mahrumiyet cezası alan uzman jandarma ve uzman erbaşların Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişkileri kesilir.(*) Madde 34 - ( Bu madde başlığıyla birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Rütbenin geri alınması cezası, niteliği, sonuçları ve yerine getirilmesi:Madde 35
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişik. )
Rütbenin geri alınması cezası 30 uncu maddede yazılı hallerde erbaşlar hakkında uygulanır. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, rütbenin geri alınması işlemi idarece re'sen uygulanır.
Rütbenin geri alınması cezası, hükümlünün rütbesinin geri alınarak erliğe indirilmesi, askerî hizmetten doğan ve özel kanunda saklı tutulmayan bütün hakların kaybı sonuçlarını doğurur.
Son Fıkra ; ( 01.11.2006 tarih ve 26340 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan E.2000/34, K.2005/91 sayılı ve 25.11.2005 Karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla iptal edilmiştir. )(*) Madde 35 - ( Bu madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )(*) Madde 35/son fıkra - ( 01.11.2006 tarih ve 26340 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan E.2000/34, K.2005/91 sayılı ve 25.11.2005 Karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla iptal edilmeden önceki şekli ) Bu ceza, cezalının rütbesinin kıt'ası huzurunda sökülmesi suretiyle yerine getirilir.
Madde 36
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Umumî mahkemelerin verdiği cezaların icabettiği askeri fer'i cezaların tatbiki şekli:Madde 37
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Yeni baştan askerlik cezası, mahiyeti ve neticeleri :Madde 38
( 14/6/1989 tarih ve 3574 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Askerî mahkemelerce verilen tutuklama kararları ile asker kkişiler hakkında verilen cezaların ve tutuklama kararlarının infaz yeri:Madde 39
( 08.03.2018 tarih ve 30354 1. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7078 sayılı Kanunun 189/a maddesiyleyayımı tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) ( 08.03.2018 tarih ve 30354 1. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7078 sayılı Kanunun 189/a maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) ( 25.08.2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 203/a maddesiyle ve yayımı tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 39 - ( 25.08.2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 203/a maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişik. )
Asker kişiler hakkında hükmolunan ve aşağıda gösterilen cezalar, 353 sayılı Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununun beşinci kısmında yazılı esaslar dahilinde askerî cezaevlerinde infaz edilir.
A) Subay, astsubay, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ( 22.03.2011 tarih ve 27882 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6191 sayılı Kanunun 10-1/b maddesiyle ve yayımı tarihinden geçerli olarak 39 uncu maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler” şeklinde değiştirilmiştir. )hakkında verilen ve Türk Silahlı Kuvvetlerinden veya Devlet memurluğundan çıkarmayı, ilişik kesmeyi veya sözleşmenin feshini gerektirmeyen hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
B) Askerî öğrenciler hakkında verilen ve askerî öğrencilik hukukunun kaybettirilmesi sonucunu doğurmayan hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
C) Erbaş ve erler hakkında, asker edildikten sonra işledikleri suçlardan verilen bir yıl veya daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
Hürriyeti bağlayıcı diğer cezalar, genel cezaevlerinde çektirilir. İnfaz sırasında hükümlülerin üzerinden askerlik kıyafeti ve işaretleri kaldırılır.
Genel cezaevlerinde ceza sürelerini tamamlayan askerlik yükümlüleri, geri kalan askerlik hizmetlerini tamamlamak üzere askerî makamlara teslim edilirler.
( 02.12.2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6763 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren fıkra ) Asker kişiler hakkında yargı organlarınca Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar sebebiyle verilen tutuklama kararları, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 111 inci maddesinde belirtilen kurumlarda yerine getirilir. Asker kişiler hakkında diğer suçlardan verilen tutuklama kararları, asker kişiler bu sıfatlarını korudukları sürece askerî tutukevinde yerine getirilir. (*) Madde 39/4. fıkra - ( 02.12.2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6763 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişmeden önceki şekli ) Yargı organlarınca haklarında tutuklama karan verilen asker kişiler, bu sıfatlarını korudukları sürece askerî tutukevine konulurlar.
Savaş ve sıkıyönetim hallerinde askerî mahkemelerce tutuklanan sivil kişiler, askerî ceza ve tutukevlerine konulurlar. Bu hallerin bitiminde tutuklular, Adalet Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında varılacak mutabakat üzerine sivil tutukevlerine nakledilirler.(*) Madde 39 - ( Bu madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Cürme teşebbüsİKİNCİ FASIL
Teşebbüs :Madde 40
1- Askerî cürümlerde müteşebbisler hakkında Türk Ceza Kanununun 61, 62, 63 üncü maddeleri hükümleri tatbik olunur.
2- Bir cürümün cezasiyle beraber askeri fer'i cezalardan birinin hükmedilmesi lazım veya caiz ise o cürme teşebbüs halinde dahi bu fer'i ceza verilir, veya verilebilir.
Cürümde ve kabahatte iştirakÜÇÜNCÜ FASIL
İştirak :Madde 41
1- Askerî cürümlerde ve kabahatlerde iştirak halinde, Türk Ceza Kanununun 64 üncüden 67 nciye kadar olan maddeler hükmü tatbik olunur.
2 - Hizmete mütaallik hususlarda verilen emir bir suç teşkil ederse bu suçun işlenmesinden emir veren mesuldür.
3 - Aşağıdaki hallerde maduna da failî müşterek cezası verilir :
A : Kendisine verilen emrin hudutlarını aşmış ise,
B : Amirin emrinin adlî ve askerî bir suç maksadını ihtiva eden bir fiile mütaallik olduğu kendisince malûm ise.
Cürümde tekerrürDÖRDÜNCÜ FASIL
Tekerrür:Madde 42
1- Bir cürüm işleyenin mükerir sayılması ve bu kanunun o suretle gösterdiği hükümlerin ve cezaların tatbik edilmesi, suçlunun askerî bir cürümden dolayı bir Türk askerî mahkemesinde mahkûm olarak ceza gördükten sonra aynı askerî cürmü tekrar yapmasına bağlıdır.
Bu hüküm evvelce verilen ceza kısmen tenfiz edilmiş veya hususî af yoluyle düşmüş olsa bile tatbik olunur. Şu kadar ki ceza tenfizinden veya affından itibaren yeni cürmün işlendiği tarihe kadar aradan beş sene geçmiş ise bu hükümler tatbik olunmaz.
2 - Tekerrürün teaddüdünde aynı kaide caizdir.
Cürüm ve cezaların içtimaıBEŞİNCİ FASIL
Madde 43
1- Bu kanunda yazılı cürümlerle cezaların içtimaında Türk Ceza Kanununun 68 inciden 80 inciye kadar olan maddeleri hükmü tatbik olunur.
2 - Bir araya gelen cezalar aynı neviden kısa hapis cezalarından ibaret ise mecmuuna bir kısa hapis cezası verilir ve İçtima hali şiddet sebebi sayılır.
3 - Kısa hapis cezaları aynı neviden değil ise umumî ceza en ağır cezanın azamî haddine göre tayin olunur. Bir gün katıksız hapis iki gün oda hapsine müsavi tutulur.
4 - Müteaddit cürümlerin cezalarından velevki yalnız biriyle beraber fer'i bir cezanın dahi hüküm edilmesi lazım veya caiz ise bu fer'i ceza hükmolunur veya hükmolunabilir.
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran ve hafifleten sebeplerALTINCI FASIL
Cezaya ehliyet veren, kaldıran ve hafifleten sebepler:Madde 44
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran veya hafifleten sebeplere dair Türk Ceza Kanununun birinci kitabının dördüncü babında yazılı hükümler, bu kanunda hilâfı yazılı olmadıkça askerî cezalar hakkında da mer'idir.
Din ve vicdana göre lazım sayılan hareketler cezaya ehliyeti ve tesiri:Madde 45
Bir şahsın hareketini vicdanına veya dinine göre lazım saymış olması, yapmak veya yapmamakla vukua gelen bir cezayı mucip olmasına mani teşkil etmez. Korku ve ihtiyarî sarhoşluğun cezaya tesiri:
Madde 46
1- Vazife ve hizmette şahsî tehlike korkusu cezayı hafifletmez.
2 - Disiplin tecavüzünde ve kabahatlerinde veya hizmet esnasında yapılan suçlarda ihtiyari sarhoşluk cezayı hafifletemez.
Cezaların teciliYEDİNCİ FASIL
Erteleme:Madde 47
( 14.07.2016 tarih ve 29770 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6722 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle ve yayımı tarihinde başlığıyla birlikte değişen madde )
Türk Ceza Kanununun hapis cezasının ertelenmesine ilişkin hükümleri, askeri suçlar hakkında da uygulanır.
Ancak aşağıdaki hâllerde hapis cezaları ertelenmez:
A) Sırf askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan netice cezanın üç ay veya daha fazla süreli hapis cezası olması.
B) Fiilin, disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya birliğin güvenliğini tehlikeye düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını veya etkinliğini zafiyete uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi.
C) Fiilin savaş veya seferberlikte işlenmesi.
D) Daha önce sırf askeri bir suçtan dolayı mahkûm olunması.(*)
Cezaların tecili ve hürriyeti bağlayıcı cezalar yerine uygulanabilecek ceza ve tedbirler
( 13/5/1940 tarih ve 3823 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Madde 47 - ( 14.07.2016 tarih ve 29770 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6722 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişmeden önceki şekli ) Türk Ceza Kanununun birinci kitabının müstakil faslında yazılı olan cezaların tecili hakkındaki kaideler aşağıdaki hükümler nazara alınmak şartiyle askerî şahıslar hakkında da tatbik olunur.
A) ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle değişik. ) (...) ( 21.11.2012 tarih ve 28474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E:2012/9, K:2012/103, 05.07.2012 karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla (A) bendinin birinci ve ikinci cümlelerinin "Askerî mahkemelerden Askerî Ceza Kanununun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez ve para cezasına veya tedbirlerden birine de çevrilemez. Aynı Kanunun Üçüncü Babının Üçüncü Faslı ile 84 üncü maddesi hariç olmak üzere 5 inci ve 130 uncu maddesi hariç olmak üzere sekizinci fasıllarında yazılı suçlardan dolayı verilen cezalar tecil edilemez." “izin tecavüzü suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. ) Ancak fiili işlediği zaman onsekiz yaşını doldurmamış çocuklarla, hüküm zamanında yetmiş yaşına girmiş olanların mahkûm oldukları bir seneden az hapis cezaları tecil olunabilir.
B) Türk Ceza Kanunu mucibince bir kabahat fiilinden dolayı mahkûm olan ve cezası tecil edilen kimse bir sene içinde ve yine mezkûr kanuna tevfikan hapis cezası ile mahkûm olan ve cezası tecil edilen bir kimse beş sene içinde; askerî bir suçtan dolayı hapis veya daha ağır bir cezaya mahkûm olur ve bu askerî cürüm Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucip fiillerden bulunmazsa, ikinci mahkumiyet evvelki cezanın teciline mani olmaz.
C) Evvelki mahkumiyet askerî bir suç için verilmiş bir ceza olur ve bu askerî suç Türk Ceza Kanunu mucibince cezayi mucib bir fiil bulunmazsa ikinci fiilden dolayı Türk Ceza Kanunu mucibince verilecek cezanın teciline birinci fiil mani olamaz.(*) Madde 47 - ( Bu madde başlığıyla ve (A) bendi ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 12 inci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Müşterek hükümlerSEKİZİNCİ FASIL
Askerî suçlarda şikayet ve izin:Madde 48
( 12/5/1941 tarih ve 4026 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
A) Askerî suçların takibi şikayete bağlı değildir.
B) Askerî kazaya tabi olup ta Türk Ceza Kanunu mucibince takibi Adliye Vekilinin izinine bağlı suçlar hakkında izin, Milli Müdafaa Vekili tarafından verilir.
Askerî cürümlerde dava ve cezanın nasıl düşeceği:Madde 49
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişik. )
Aşağıdaki fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere askerî suçlarda dava ve cezanın düşmesi hususlarında Türk Ceza Kanununun birinci kitabının 9 uncu babı hükümleri tatbik olunur.
A) Yoklama kaçağı, bakaya, saklı ve firar (...) ( 06.10.2012 tarih ve 28433 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E: 2011/111, K: 2012/56 sayılı 11.4.2012 Karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararının 49. maddesinin (A) fıkrasının “… fiilleri hakkında dava müruru zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin … bitmesinden itibaren işlemeğe başlar” ibaresine ilişkin esas incelemenin “firar suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. ) veya bizzat girmiş oldukları taahhüdün bitmesinden itibaren işlemeğe başlar.
B) Hıyanet cürümler ile maznun ve mahkûm olanlar hakkında müruru zaman yoktur.
C) ( 14/6/1989 tarih ve 3574 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen. ) Sırf askerî suçlarda Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi hükümleri uygulanmaz.
Cezanın nasıl arttırılacağı:Madde 50
Bu kanunda bir suç için şahsî hürriyeti tahdit eden bir cezanın arttırılacağı yazılı olan yerlerde mezkûr ceza mevzuubahis cürüm için muayyen olan cezanın iki misline kadar çoğaltılabilir. Şu kadar ki ceza o cürüm için kanunda yazılı azamî haddi geçemez.
Cezanın arttırılması icabeden sebepler:Madde 51
Bu kanunda hususî bir hüküm tayin edilmemiş oldukça aşağıdaki haller her halde cezanın arttırılmasını muciptir.
A) Madunlarla birlikte bir suçu yapmak veya madunların bir suçuna iştirak etmek;
B) Suç silahın veya resmî nüfuz ve salâhiyetin suistimali suretiyle hizmetin ifası esnasında yapılmak;
C) Suç müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya herkesin gözü önünde birlikte işlenmek.
Memnu hakların ne suretle geri verileceği ve neticeleri:Madde 52
1- Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun memnu hakların geri verilmesi hususundaki hükümleri askerî şahıslar hakkında da tatbik olunur.
2 - Memnu hakların geri verilmesine karar verildiği takdirde mahkûmiyetle zayi olan bilcümle askerî rütbe, unvan, memuriyet, nişan ve askerî hizmet esnasında kazanılan tekaütlük ve sair haklar geri gelmez. Şu kadar ki bu kararı alan tekrar orduya girerse yeni baştan rütbe, nişan ve madalya ve tekaüt hakkı kazanabilir.
3 - Umumî af ilanından mahkûm bulunan askerî şahsın nişan, rütbe ve madalya ve tekaütlük hakkının geri verilmesi, ancak Umumî Af Kanununda yazılı olmağa bağlıdır.
Şartla salıverilmeMadde 53
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişik. )
Askerî mahkemeler tarafından mahkûm edilen askerî şahıslar hakkında şartla salıverilme ve şartla salıverilme kararının geri alınması hususlarında 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.
Gerek askerî mahkemelerden ve gerekse adliye mahkemelerinden şartla tahliye kararı alanların tamamlanacak askeri yükümlülükleri varsa, tahliyelerinde tamamlattırılır.(*) Madde 53- ( Bu madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Cürümler ve cezalarıÜÇÜNCÜ BAP
HiyanetBİRİNCİ FASIL
Vatan aleyhindeki cürümler:Madde 54
Vatan aleyhinde bir cürüm yapan askerî şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun 125 inciden 145 inci maddeye kadar olan maddeleri hükümleri tatbik olunur.
Harb hiyaneti:Madde 55
( 21/8/1940 tarih ve 3914 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
(1) Seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda Türk Ceza Kanununun 129 uncu maddesinin birinci fıkrasında yazılı cürümleri işleyenler veya işlemeye teşebbüs edenler (Harb hiyaneti) cürümünden dolayı ölüm cezası ile cezalandırılırlar.
(2) Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilebilir. Maksat hasıl olursa her halde ölüm cezası verilir.
Milli Müdafaaya hiyanet:Madde 56
( 8/6/1959 tarih ve 7331 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
(1) Bu maddede gösterilen fiilleri işliyenler ve bunlara teşebbüs edenler (Millî Müdafaaya hiyanet) cürmünden dolayı aşağıda yazılı cezalarla cezalandırılırlar.
A) Türk Ceza Kanununun 133 üncü maddesinde ve 136 ncı maddesinin siyasî ve askerî casusluğa dair 3 üncü fıkrasında yazılı cürümleri işliyenlere Türk Ceza Kanununa göre ceza verilir. Bu cürümleri seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işliyenler veya işlemiye teşebbüs edenler,136 ncı maddenin son fıkrasında suçlunun taksirine müstenit olarak yazılı olan haller hariç olmak üzere, ölüm cezasiyle cezalandırılır.
B) Doğru olması halinde askerî veya siyasî bir sır teşkil edecek olan evrak ve vesaikı ve sair maddeleri Milli Müdafaaya hiyanet maksadiyle sahte olarak vücuda getiren veya bu suretle vücuda getirilmiş olduğunu bildiği halde bunları aynı maksatla bir başkasına bildiren veya tevdi edenler hakkında on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri ölüm cezası ile cezalandırılırlar.
C) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere iki veya daha ziyade kimseler aralarında ittifak ederlerse bunlardan herbiri sekiz seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır. Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri müebbet ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
D) (A) ve (B) bentlerinde yazılı hiyanet cürümlerini işlemeyi bir kimseden talep veya bu cürümleri işlemek için hizmetini arz veyahut böyle bir talebi veya arzı kabul edenler hakkında da bu bentlerde yazılı cezalar aynen verilir. Eğer böyle bir talep veya arz veya kabul yazılı şekilde vukubulmuşsa, bu yazının fail tarafından mücerret gönderilmiş olmasiyle cürüm tamam olur.
E) (A) ve (B) bentlerinde yazılı cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere bir teşekkül kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler üç seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis veya böyle bir teşekküle yalnız iştirak edenler bir seneden üç seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise teşekkülü kuranlar, tanzim ve sevk ve idare edenler ölüm ve böyle bir teşekküle iştirak edenler müebbet veya on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
F) C, D, E bentlerinde yazılı hallerde her hangi bir suretle olursa olsun cürmün işlenmesine mani olan suç ortağı cezadan kurulur.
G) Türk Ceza Kanununun 127 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında yazılı olan millî menfaatler aleyhine yabancıdan menfaat veya vaat kabul eden vatandaşla bu maksatla para veren veya menfaat temin veya vadeden yabancılar bu fıkra hükümlerine göre cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesini mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işlenmiş ise, failleri ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Eğer para veya menfaat, yazılı bir beyan ile talep veya kabul ve taahhüt edilmiş ise, fail tarafından bu beyanın mücerret gönderilmiş olması ile fiil tamam olur.
Bu bentte yazılı cürümler ancak Millî Müdafaa Vekilinin talebi üzerine takip olunur. Talebin geri alınması caizdir.
2) Az vahim hallerde bu maddede yazılı ölüm cezaları yerine müebbet ağır hapis veya on beş seneden aşağı olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası verilir.
Millî Müdafaa aleyhine sair hareketler:Madde 57
( 21/8/1940 tarih ve 3914 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
(1) Her kim, bir müstahkem mevkide, bir harb limanında veyahut diğer bir askerî müessesede ve askerî sahada, deniz ordusuna ait bir gemide, yahut Devlet karasuları içinde Devletin bir makamına, bir memura veya bir askere karşı ismi ve şahsı halleri, sıfatı, mesleki, ikamet mahalli veya tabiiyeti hakkında kasten yanlış malûmat verir veya malûmat vermekten çekinirse üç aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.
Resmen tahdit ve ilan edilmiş olan emniyet mıntıkaları ve ordunun ihtiyaçlarına taallûk eden mevat ve eşyayı imal ve tamire ve muhafazaya tahsis edilmiş olan sınaî müesseseler, depolar dahi askerî müessese gibi telâkki olunur.
(2) Türk Ceza Kanununun 135 inci maddesinde yazılı fiilleri işleyenler bu maddede gösterilen cezalarla cezalandırılır.
Millî mukavemeti kırmak:Madde 58
( 21/8/1940 tarih ve 3914 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Her kim, Türk Ceza Kanununun 153,161 inci maddelerinde yazılı suçlardan birisini ve 155 inci maddede yazılı halkı askerlikten soğutmak yolunda neşriyatta ve telkinatta bulunmak ve nutuk irat etmek fiillerini işleyecek olursa millî mukavemeti kırmak cürmünden dolayı mezkûr maddelerde gösterilen cezalarla cezalandırılır.
Millî Müdafaa vasıtalarını tahrip:Madde 59
( 21/8/1940 tarih ve 3914 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
(1) Millî Müdafaayı ihlal kastiyle müdafaaya yarayan vasıtalardan birini veya her hangi bir tesisi tahrip eden, yok eden, terkeden, kullanılmayacak hale getiren veya kusurlu olarak imal, teslim veya tesellüm eden veya bunlara her hangi bir suretle zarar verenler sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
(2) Millî Müdafaanın emniyeti için ehemmiyetli olan bir işletmeye muktazi her hangi bir vasıtayı Millî Müdafaayı ihlâl kastiyle kısmen veya tamamen bozarak veya tahrip ederek veyahut mesaisini ihlâl eyleyerek işletmenin faaliyetini tehlikeye düşürenler veya muattal bir hale koyanlar sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
(3) Fiil, seferberlikte yapılmış veya Devletin harb hazırlıklarını veya harb kudretini veya kabiliyetini ve askerî hareketlerini tehlikeye koymuş ise 1, 2 numaralı fıkralarda yazılı cürümlerin failleri ölüm cezası ile cezalandırılır.
Söz vererek tahliye olunan harb esirleri:Madde 60
1- Harb esiri olup ta verdiği sözü tutmayarak Türkiye Cumhuriyeti aleyhine muharip olarak tutulmak ve yahut ecnebi olup ta Türkiye Cumhuriyeti hizmeti askeriyesinde bulunduğu halde Türkiye aleyhine bir düşman ile beraber olmak hiyanet addolunarak faili ölüme mahkûm olur.
2 - Düşman eline düşen her Türk askeri düşmana karşı silah tutmamak üzere söz vererek serbestisini elde ederse bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
Seferberlikte harb kuvvetlerini tehlikeye düşürmekİKİNCİ FASIL
Seferberliği geciktirenlerin ve ihlal edenlerin cezası:Madde 61
1- Her kim kasten seferberliği geciktirip veya askerî bir hizmet ve vazifeyi ihlal edip bu suretle düşman teşebbüsatının kolaylaşmasına ve terakkisine ve yahut muharip Türkiye Cumhuriyeti ve mütteffikleri kıtalarına zarar ve tehlike gelmesine sebep olursa muvakkat ağır hapis ve yahut üç seneden fazla hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
2 - Az vahim hallerde veya vazife ve hizmeti ihlal kasten vukubulmamış ise, üç seneye kadar hapsolunur.
Müstahkem bir mevkii veya kendi mevkiini veya kendisini veya bir gemiyi, bir tayyareyi düşmana teslim eden kumandanların cezası:Madde 62
1- Aşağıda yazılı olan askerî şahıslar ölüm cezasiyle cezalandırılır:
A) Müstahkem bir mevkii; müdafaasına hizmet eden bütün vasıtaları kullanıp bitirmeksizin düşmana teslim eden mezkûr mevkiin kumandanı;
B) Emri altında bulunan müdafaa vasıtalarını ihmal ile kendisine mevdu mevkii terkeden veya düşmana teslim eden kumandan;
C) Vazifesinin kendisinden talep eylediği her şeyi evvelden yapmayarak emri altına tevdi edilen kıtaatın teslimisilah etmesini intaç edecek surette açık sahrada düşmanla mukavele yapan kumandan;
D) Askerî bir gemi ve tayyareyi ve yahut mürettebatını düşmana teslim etmemek için vazifenin kendisinden talep ettiği her şeyi evvelden yapmayarak düşmana teslim eden gemi ve tayyare kumandanı;
2 - B. ve C. fıkralarında yazılı olan cürümlerin failleri az vahim hallerde, beş seneden az olmamak üzere, muvakkat ve yahut müebbet ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Yoklama kaçağı,bakaya,saklı,firarÜÇÜNCÜ FASIL
Madde 63
( 14.04.2011 tarih ve 27905 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6217 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren fıkra ) 1 – Barışta, 1111 sayılı Askerlik Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca haklarında verilen idarî para cezası kesinleştikten sonra kabul edilecek bir özrü olmadan,
a) Yoklama kaçaklarından birlikte (...) ( 03.06.2012 tarih ve 28312 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6318 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle ve yayımı tarihinde bentte yer alan "son" ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. )yoklamaya tabi oldukları doğumluların yurt genelinde normal sevk yılı içindeki son kafilesi gönderilmiş bulunanlar için, son kafilenin gönderilmesi tarihinden,
b) Bakaya kalanlar için, bakaya kaldıkları tarihten,
c) İhtiyat erattan çağrılıp da birlikte işleme tabi olduğu kişiler gönderilmiş bulunanlar için, en son gönderilme tarihinden,
d) Yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olup olmamasına bakılmaksızın askerlik şubesince sevk edildiği kıtasına katılmayan veya geç katılanlar için, kendilerine tanınan kanuni yol süresinin bitiminden,
itibaren dört ay içinde gelenler altı aya kadar, yakalananlar iki aydan altı aya kadar; dört aydan sonra bir yıl içinde gelenler iki aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir yıla kadar; bir yıldan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar, yakalananlar altı aydan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır. (*)
Madde 63/1.fıkra - ( 14.04.2011 tarih ve 27905 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kanunla değişmeden önceki şekli ) ( 30/4/1945 tarih ve 4726 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
A) ( 16/2/1994 tarih ve 3970 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. ) Kabul edilecek bir özrü olmadan barışta bakayalarla yoklama kaçağı veya saklılardan yaşıtlarının veya birlikte işleme bağlı arkadaşlarının ilk kafilesi yollanmış bulunanlar ve ihtiyat erattan çağrılıp da özürsüz yaşıtlarının yollanmalarından başlıyarak yedi gün içinde gelenler bir aya kadar, yakalananlar üç aya kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler üç aydan bir yıla kadar, yakalananlar dört aydan bir buçuk yıla kadar, üç aydan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar hapis,üç aydan sonra yakalananlar altı aydan üç yıla kadar ağır hapis;
B) (A) Bendinde yazılı erbaştan ve erden gelip te veya yakalanıp ta kıtasına varmadan savuşanlar ayrıca bir aydan bir yıla kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - ( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. ) Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla ruhsatlılardan sevk gününün bitmesinden itibaren yedi gün içinde gelenler bir aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan iki seneye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden aşağı olmamak üzere elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden gelenler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahkûm edilirler. Az vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veya on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir ve diğer hallerde gösterilen cezalar yarıya indirilir.
Çağrılıp da gelmiyen yedek subaylarla askerî memurların cezaları:Madde 64
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
1- Hazarda askerî hizmete çağrıldığı halde 1076 sayılı kanunun 15 inci maddesine tevfikan Milli Müdafaa Vekaletince emredilen müddet içinde askerlik şubesine gelmiyen yedek subay ve askerî memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra on beş gün içinde elde edilenler bir aydan altı aya kadar, on beş günden sonra üç ay içinde elde edilenler altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç aydan sonra elde edilenler beş seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır. Bu müddetler içinde kendiliğinden gelenlerin cezaları yarıya indirilir.
2 - Seferberlikte çağrıldığı halde muayyen müddet içinde askerlik şubesine gelmiyen yedek subaylarla askerî memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra yedi gün içinde gelenler üç aydan iki seneye kadar, elde edilenler altı aydan üç seneye kadar, yedi günden sonra üç ay içinde gelenler iki seneden ve elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra gelen- ler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
3 - Askerî hizmet için yapılan davet üzerine şubeye gelen yedek subay ve askerî memurlardan mahallî müretteplerine hazarda on iki ve sefeberlikte dört gün içinde hareket etmiyenler veya yol müddeti hariç olarak bu müddetlerin yansından fazla bir müddeti yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyenler hazarda üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş seneye ka- dar hapsolunurlar. Bu fıkrada ve 65 inci maddede yazılı müddetler halin icabına göre Millî Müdafaa Vekilliğince azaltılabilir veya uzatılabilir.
Az vahim hallerde 63 üncü maddenin son fıkrasında yazılı hükümler bu maddede yazılı olan cezalar hakkında da tatbik olunur.
4 -1076 sayılı kanunun 13 ve 15 inci maddelerinde yazılı haller bu maddenin tatbikında da nazara alınır.
Vazife ve memuriyetlerine gitmeyenlerin cezaları:Madde 65
( 25/1/1957 tarih ve 6889 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Tayin olunduğu vazife ve memuriyet emrinin tebliğinden itibaren mazeretsiz hazarda 15 ve seferberlikte 6 gün içinde hareket etmiyen veya yol müddeti hariç olarak hazarda 7, seferde 3 günden fazla bir müddet yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyen subaylar, askeri memurlarla astsubaylar üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş aya kadar hapsolunurlar. Tekerrürü halinde ilk fiil hazarda ise altı ay ve seferberlikte ise sekiz ay ve her iki fiil seferberlikte ise bir sene hapsolunurlar.
Yukarda hareket ve iltihâk için tayin olunan müddetlerin bitmesinden itibaren hazarda altı, seferberlikte üç gün içinde kıtasına iltihâk etmiyenler hakkında da 66 ncı madde hükümleri tatbik olunur.
Firar ve cezası:Madde 66
( 14/6/1989 tarih ve 3574 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle değişik. )
1) Aşağıda yazılı askerî şahıslar bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur:
a) Kıt'asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşanlar,
b) Kıt'asından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmeyenler,
2) Aşağıda yazılı hallerde hapis cezası iki yıldan aşağı olamaz.
a) Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya ordu hizmetine tahsis edilen her hangi bir şeyi beraberinde götürmüş ise;
b) Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise;
c) Suçlu mükerrir ise;
3) Seferberlikte bu maddede yazılı mehiller yarıya indirilir.
Yabancı memlekete firar edenlerin cezaları:Madde 67
( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5080 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler, yabancı ülkeye kaçmış sayılarak bir seneden beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar:
A) ( 08.03.2018 tarih ve 30354 1. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7069 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyleyayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ) İzinli olduğu durumlar hariç, ülke sınırları dışında üç günü geçirenler. (*) Madde 67/1. fıkra, A bent - ( 08.03.2018 tarih ve 30354 1. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7069 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişmeden önceki şekli ) ( 22.06.2017 tarih ve 30104 2. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 691 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren bent ) İzinli olduğu durumlar hariç, ülke sınırları dışında üç günü geçirenler.(*) ( 22.06.2017 tarih ve 30104 2. Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 691 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesiyle değişmeden önceki şekli ) A) Herhangi bir nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme müsaadesi bulunmaksızın ülke sınırları dışında üç günü geçirenler.
B) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlik veya görev yerinden, deniz veya hava aracından kaçıp da bu durumda üç günü geçirenler.
C) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlikten, deniz veya hava aracından herhangi bir nedenle ayrı düşüp de askerî veya sivil bir Türk resmî makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat etmeksizin üç günü geçirenler.
D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askerî veya sivil bir Türk resmî makamına veya müttefik devlet makamlarına teslim olmak üzere harekete geçme imkânı doğduğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu durumda üç günü geçirenler.
Aşağıda yazılı hallerde üç seneden yedi seneye kadar hapis cezası verilir:
A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç veya gerecini götürmüş ise.
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.
C) Fail mükerrir ise.
Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu maddedeki suçu seferberlikte işleyenlere beş seneden, savaş halinde işleyenlere ise yedi seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir. (*)
Madde 67 - ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5080 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli ) Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler, yabancı ülkeye kaçmış sayılarak üç seneden beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
A) Herhangi bir nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme müsaadesi bulunmaksızın ülke sınırları dışında üç günü geçirenler,
B) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlik veya görev yerinden, deniz veya hava aracından kaçıp da bu durumda üç günü geçirenler,
C) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlikten, deniz veya hava aracından her hangi bir nedenle ayrı düşüp de askerî veya sivil bir Türk resmî makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat etmeksizin üç günü geçirenler,
D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askerî veya sivil bir Türk resmî makamına veya müttefik devlet makamlarına teslim olmak üzere harekete geçmek imkânı olduğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu durumda üç günü geçirenler.
Aşağıda yazılı hallerde beş seneden on seneye kadar hapis cezası verilir.
A) Fail beraberinde silah,mühimmat,savaş araç ve gerecini götürmüş ise,
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise,
C) Fail mükerrir ise.
Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu maddedeki suçu seferberlikte işleyenlere yedi seneden, savaş halinde işleyenlere ise on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Mehil içinde yakalananların cezası:Madde 68
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişik. ) 66 ve 67 nci maddelerde yazılı olan süreler içinde yakalananlara iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
Aşağıda yazılı hallerde, gün unsuru aranmaz ve ceza artırılır.
A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç ve gerecini götürmüş ise,
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.(*) Madde 68 - ( Bu madde başlığıyla birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Düşman tarafında, düşman karşısında, mahsur mevkiden kaçanların cezası:Madde 69
1- Düşman tarafına kaçan ölüme mahkûm edilir. 2 - Düşman karşısında veya mahsur bir mevkiden kaçan müebbet veya muvakkat ağır hapis ile cezalandırılır. Vahim hallerde ölüm cezası verilebilir.
Sözleşerek firar ve cezası :Madde 70
1- İkiden ziyade askerî şahıslar önceden kararlaştırarak toplu kaçarlarsa sözleşerek firar sayılır.
2- Suçlular yabancı memlekete kaçmışlar ise ön ayak olanlar beş seneden yedi seneye kadar; ön ayak olanlar subay veya askerî memur ise beş seneden on seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.
3- Suçlular vatan içine kaçmışlarsa ön ayak olanlar iki seneden beş seneye kadar, ön ayak olan subay veya askerî memur ise beş seneden yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.
4- Sözleşerek kaçan diğer suçlular bir seneden üç seneye kadar hapsolunur. Firar yabancı memlekete ise ceza bir kat arttırılır.
5- Seferberlikte sözleşerek firara ön ayak olanlar ölüm cezasiyle cezalandırılırlar, diğer suçluların cezaları muayyen cezanın yarısı kadar arttırılır.
6- ( 14/6/1989 tarih ve 3574 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Erbaşların rütbelerinin geri alınması:Madde 71
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 16 ncı maddesiyle değişik. ) Firar ve izin tecavüzü cürümlerinden hüküm giyen erbaşların rütbelerinin geri alınmasına da hükmolunur.(*) Madde 71 - ( Bu madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesiyle değişmiş ve metne işlenmiştir. )
Firar cezalarının sonraya bırakılması :Madde 72
1- ( 25/10/1963 tarih ve 353 sayılı Kanunun 259 uncu maddesiyle yürürlükten kalktı. )
2 - Bunlar sevkolunurken, yollardan misafirhanelerden, bulundukları kıta ve müesseselerden tekrar kaçarlarsa evvelce mahkûm oldukları ceza iki misline iblâğ olunur.
Geri gelen kaçakların cezalarının indirilmesi:Madde 73
Kaçak, kaçtığından altı hafta, seferberlikte bir hafta içinde kendiliğinden geri gelirse yukarıki maddelere göre verilecek cezalar yarısına indirilir. Ölüm cezası yerine müebbet ağır hapis yahut beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Firara kalkışanları haber vermiyenlerin cezası :Madde 74
Bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber alıp ta firarın önü alınabilecek bir zamanda bunu amirine haber vermekte ihmal eden askerî şahıs, eğer firar vuku bulmuş ise altı aya kadar ve firar seferberlikte vuku bulmuş ise iki seneye kadar hapsolunur.(*) Madde 74 - ( 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 64.maddesinde; Askerî Ceza Kanununun bu Kanunun cezalandırdığı suçlara ait hükümlerinin yürürlükten kaldırılmış olduğu hükme bağlanmış; aynı kanunun 51.maddesinde bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber almasına rağmen önlenebilecek bir zaman içerisinde amirine haber vermeme fiili cezalandırılmış ise de, bu maddede zikredilen firarın seferberlikte vuku bulmuş olması fiili anılan 51. madde kapsamı dışında kaldığından madde metni aynen alınmıştır. )
Kaçaklara yardım edenlerin cezalarıMadde 75
1 - ( 30/4/1945 tarih ve 4726 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle. ) Asker kişileri kaçmağa kışkırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya kaçakları, izinsizleri, bakayayı,yoklama kaçaklarını, saklıları ve çağrılıp ta gelmiyen yedek subaylarla yedek askerî memurların bilerek özel ve resmî hizmete alanlar veya gizliyenler veya Devlet, il ve belediyelerle bunların denetimi altındaki bütün kuruluş ve kurumlarda ve banka ve kamu faydasına çalışan dernek ve meslekî kuruluşlarda her ne suretle olursa olsun çalıştıranlar ve Hükümetten yapılacak tebligat üzerine özel işlerinden çıkarmıyanlar barışta üç aydan bir yıla ve tekerrüründe bir yıldan üç yıla, seferberlikte veya olağanüstü hallerde altı aydan iki yıla kadar hapis ve bu eylemin seferberlikte veya olağanüstü hallerde tekerrüründe yedi yıla kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - Seferberlikte herhangi bir suretle askerî kuvveti tenkise sebep olacak surette vakıa gayrimutabık kasten vesika verenler birinci defasında iki seneden beş seneye kadar ağır hapis ve mükerrirler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
Tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak:Madde 76
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle değişik. )
Askerî tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak suçlarını işleyen asker kişiler hakkında, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının Dördüncü Bab Yedinci Faslında yer alan hükümler uygulanır.
Ancak, askerî ceza ve tutukevlerinden altı gün veya daha fazla süre ile kaçan asker kişilere verilecek hapis cezası veya asıl cezaya ilave olunacak hürriyeti bağlayıcı ceza bir yıldan az olamaz.(*) Madde 76 - ( Madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 17. maddesi ile metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. )
Göz veya oda hapsi ceza yerinden kaçmak, infaz şartlarına uymamak, kaçmaya aracı olmak:Madde 77
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle değişik. )
Disiplin mahkemeleri ile disiplin amirleri tarafından verilen göz veya oda hapsi cezalarının çekildiği yeri terk edenlere veya cezanın diğer infaz şartlarını yerine getirmeyenlere, bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir. Göz veya oda hapsi ceza yerinden kaçanlara, aracı olanlara veya ihmal yahut kayıtsızlıkları ile kaçmalarına sebebiyet verenlere de aynı ceza uygulanır.
Göz veya oda hapsini çekmekte olduğu yeri terk fiili, altı gün veya daha fazla devam etmiş ise, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.(*) Madde 77 - ( Madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 18. maddesi ile metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. )
Düşman tarafına, yabancı memlekete kaçanlar hakkında malî ve fer'i cezalar:Madde 78
A:1- Düşman tarafına kaçan veya seferberlikte mükellef olduğu hizmetten uzak kalmak kastiyle yabancı bir memlekete sığınanların veya yabancı memlekette kalanların mevcut ve ileride vücut bulacak menkul ve gayrimenkul bütün mal ve mülklerinin millet namına zaptına karar verilir. Bu karar verilirken suçlunun hısımları bir müdafi tayin etmek hakkını haizdirler.
2 - Bu karar maznuna, mümkün olmadığı halde onun son ikametgahına tebliğ olunur ve askerî mahkeme kapısına asılır, gazetelerle ilan olunur. Seferberliğin bittiğini bildiren emir tarihinden üç ay içinde bu tebliğ bir kere daha yapılır.
3 - Zabıt kararının bir hulâsası karar tarihinden sekiz gün içinde tapu idarelerine ve gaiplerin mallarını idare ile muvazzaf olan makama tebliğ olunur.
4 - Zaptına karar verilen mal ve mülkler mezkûr idareler tarafından satılıncaya kadar mahcuz kalır. Bu mal ve mülkler satılmazdan evvel maznun gelir veyahut yakalanır da muhakemesi yapılırsa haciz kaldırılır.
5 - Suçlunun kanunen infaka mecbur olduğu kimselerin geçinmeleri son ikametgahı sulh hakiminin emriyle haczolunan mallarından kıymetlerine göre temin olunabilir.
B:1- Suçlunun füruu, baba ve anası, kardeşleri yahut karısı sağ ise, ölüme bağlı tasarruf hükümlerine göre (K. M. 452, 453) bu kimselerin mahfuz hisseleri miktarı kendilerine verilir ve mütebakisi millet menfaatine satılır. Bu mirasçılardan kimse bulunmazsa, bütün mallar millet menfaatine satılır.
2 - Suçlunun gelmesine maddî bir imkansızlığın sebebiyet verdiği resmî tahkikat ile sabit olmaz ise veya hısımları tarafından ispat edilemez ise (A) fıkrasının 2 rakamında yazılı olduğu üzere seferberlik bittikten sonra yapılacak son tebliğ tarihinden bir sene sonunda zabıt katileşir ve zaptolunan mallar satılır.
3 - Zaptolunan mallar devlet mallarının satılmasına dair kanunlara ve nizamnamelere göre satılır.
4 - Malların satılmasına ve kıymetlerine karşı itirazlar suçlunun Türkiye'de bulunduğu son ikametgahı veya son bulunduğu mahal mahkemelerine arzolunur.
5 - Suçlunun borçları mirasçılara terkedilen hisselerden istifa olunur. Mirasçı yoksa bütün malların dörtte üçü suçlunun borçlarına karşılık teşkil eder.
6 - Mallar satıldıktan sonra A fıkrasının 2 numarasında yazılı müddetin hitamından evvel suçlunun ölmüş olduğu anlaşılırsa satılan malların bedeli mirasçılarına verilir.
7 - Zaptolunan mallar satıldıktan sonra vicahî muhakeme neticesinde suçlu beraat ederse geldiği veya yakalandığı günden ilerisi için bütün medenî haklarına sahip olur. Geçen zaman için mallarının zaptedilmesi yüzünden kendisine ve ailesine vâkı olan zarar ve ziyanın tazminini Devletten talep ve iddia edebilir.
C:1- Şahsî servetini gizlemek, elinden çıkarmak veya azaltmak kastiyle seferberlikte gerek hayatta bulunanlar arasında cari olan ve gerek ölüme bağlı bulunan akit ve tasarruflardan birine dair suçlu tarafından karşılıklı veya karşılıksız doğrudan doğruya veya bilvasıta yapılan her türlü talep ve müracaatlar ve muamelelerin muteber olmayacağı zabıt karariyle beraber karar altına alınır.
2 - "A" fıkrasında gösterilen suçlunun mallarının zaptına karar verilmeden veya verildikten sonra bu suçlunun bütün mallarının veya bir kısmının kaçırılmasına veya azaltılmasına doğrudan doğruya ve bilvasıta bilerek yardım eden bütün devlet memurlar, varisler, ticarî, ve malî müesseseler, şirketler ve bütün üçüncü şahıslar bu suretle gizlenen veya kaçırılan mallar kıymetinin iki mislinden az ve üç mislinden çok olmamak üzere ağır para cezasına mahkûm olurlar.
D: Suçlu Kanunu Medenî mucibince haiz olduğu vesayete mütallik bütün haklarını zayî eder.
E: Bu maddedeki suçlar hakkında, dava ve ceza müruru zamanı işlemez.
Kendini askerliğe yaramıyacak hale getirmek ve askerlikten kurtulmak için hile kullanmakDÖRDÜNCÜ FASIL
Kendini askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:Madde 79
1- Kendisini kasten sakatlayan veya her hangi bir suretle askerliğe yaramayacak bir hale getiren veya kendi rızasiyle bu hale getirten bir seneden beş seneye kadar hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - Fiil her nevi askerî maksatlar için çalışmak kabiliyetini mahvetmiş ise suçlu yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır.
3 - Fiil seferberlikte yapılmışsa on seneye kadar ağır hapis, düşman karşısında yapılmışsa yapan ölüm cezasiyle cezalandırılır.(*) ( Fasıl başlığı, 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 8. maddesi ile değiştirilmiştir. )
Başkasını askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:Madde 80
79 uncu maddede yazılı fiilleri bilerek başkasına yapan dahi aynı ceza ile cezalandırılır.
Askerlikten kurtulmak için hile yapanlar :Madde 81
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişik. )
1 - Askerlik çağına girenlerden askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile ismini değiştirenler, başkasını kendi yerine tabib muayenesine veya askere gönderenler, başkasının hüviyet cüzdanını veya askerî vesikasını kullananlar, askerlik işlerinde sahte şehadetname veya evrak kullanan yahut her ne suretle olursa olsun hile ve desise yapanlarla kıt'aya veya bir müessese- ye intisab ettikten sonra kendisinin yapmağa mecbur olduğu hizmetten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile hile yapanlar on seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2 - ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 19 uncu maddesiyle değişik. ) Yukardaki fıkrada yazılı cezalar suç ortaklarına da uygulanır. Az vahim hallerde altı aydan beş seneye kadar hapis cezası verilir.
Askerî itaat ve inkıyadı bozan suçlarBEŞİNCİ FASIL
Amir veya üstü tehditMadde 82
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-a maddesiyle ve yayımı tarihinde maddenin başlığı “Amir veya üstü tehdit” şeklinde değiştirilmiştir. )
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 20 nci maddesiyle yeniden düzenlendi. ) ( 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 47 nci madde delaletiyle 64 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı.; )
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere birinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) Madde 82/1. fıkra - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) Toplu asker karşısında veya silahlı iken hizmette veya hizmete ilişkin hallerde amire veya üste zorunlu olduğu saygıyı göstermeyen veya uyarmayı saygı duruşu ile kabul edip dinlemeyen asker kişiler, üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Amir veya üstünü her hangi bir suretle tehdit edenlere, altı aydan iki seneye kadar hapis cezası verilir. Fiil toplu asker karşısında veya silahlı iken veya hizmet esnasında işlendiği takdirde, verilecek hapis cezası bir yıldan az olamaz.(*)Madde 82- ( Bu madde başlığı,"Amire ve mafevka hürmet etmeyenlerin cezaları" iken, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği, şekilde değiştirilmiştir. )
Bilerek doğru söylemeyenlerin cezaları:Madde 83
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunu 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Yalan yere şikâyetMadde 84
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-a maddesiyle ve yayımı tarihinde maddenin başlığı “Yalan yere şikâyet” şeklinde değiştirilmiştir. )
1. Doğru olmadığını bildiği iddialarla şikayete kalkışan üç aya kadar hapsolunur.
2. ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ikinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) Madde 84/2. fıkra - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) 2. Yalan yere şikayet taahhüt ettiği veyahut musirran vâkı olduğu veya şikayet için muayyen olan usul ve yollardan ayrılındığı veyahut şikayet muayyen müddetlerden sonra yapıldığı takdirde suçlu üç ay hapis ile cezalandırılır.
Amir ve mafevkine hakaret edenlerin cezaları:Madde 85
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle değişik. )
1. Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Hakaret bir maddei mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise ala aydan beş seneye kadar hapsolunur.
3. Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalariyle veya resmî makamlara verilip de üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
İtaatsizlik ve cezası:Madde 86
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle. ) ( l6/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 48 inci madde delaletiyle 64 maddesiyle yürürlükten kalktı. )
İtaatsizlikte ısrar edenlerin cezası:Madde 87
1. ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 22 nci maddesiyle değişik. )
Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyenler, üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2. Yukarıki fıkrada yazılı suçlar seferberlikte yapılırsa beş ve düşman karşısında yapılırsa on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.
Toplu asker karşısında veya hizmetten savuşmak için veya silahhlı iken yapılan itaatsizliği cezaları:Madde 88
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle değişik. )
87 nci maddede yazılı itaatsizlik suçlarını; toplu asker karşısında yahut silah başı emrine karşı veya silahlı iken veya hizmetten kısmen veya tamamen sıyrılmak kastı ile yapanlar altı aydan beş seneye kadar hapis, seferberlikte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on se- neden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Büyük zararlar veren itaatsizliğin cezaları :Madde 89
1. ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 24 üncü maddesiyle değişik. ) Emre itaatsizlik sonucu bir insanın hayatını tehlikeye koyan, memleketin veya bir askerî birliğin güvenliğini veya savaş hazırlığını veya eğitimini önemli derecede ihlal eden veya büyük bir zarar meydana getiren yahut başkasının malına önemli bir zarar veren asker kişiler, bir seneden on seneye kadar hapis, seferberlikte iki seneden onbeş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Düşman karşısında ölüm cezası veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis ile cezalandırılır.
Mukavemet ve cezası:Madde 90
1. Bir âmiri veya mafevkını zorla ve tehdit ile hizmet emrini ifadan menetmeğe, yahut hizmete mütaallik bir muameleyi yapmak veya yapma- mak için zorlamağa kalkışan mukavemet cürmünü yapmış olur. Bu cürmü işleyen- ler altı aydan on seneye kadar, az vahim hallerde üç aydan az olmamak üzere ha- pis, seferberlikte iki seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere hapis cezalariyle cezalandırılır.
2. Mukavemet cürmü âmirin muhafazasına memur olan yahut bu maksatla getirilen erbaşa ve ere karşı yapılırsa yine aynı ceza verilir.
Âmire ve mafevka fiilen taarruz edenlerin cezaları:Madde 91
1. Âmire veya mafevka fiilen taaruz eden veya fiilen taarruza teşebbüs eden üç seneden, az vahim hallerde altı aydan aşağı olmamak üzere hap- solunur.
2. Taarruz veya taarruza teşebbüs silâhlı olarak veya bir hizmet esnasında veya toplu asker karşısında veyahut silâh ve tehlikeli bir âlet ile yapılmış ise beş seneden, az vahim hallerde bir seneden aşağı olmamak üzere suçluya hapis cezası verilir.
3. ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Taarruz, amirin veya mafevkin vücudunda tahribatı mucip olmuşsa onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eğer ölümü mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, az vahim hâllerde yirmidört seneden otuz seneye kadar ağır hapis cezası verilir.(*) Madde 91/3. ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli ) Taarruz veya taarruza teşebbüs, seferberlikte yapılmışsa suçlu ölüm, az vahim hallerde yahut suç seferberlikte hizmet dışında yapılmışsa suçlu on beş seneden az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezasiyle cezalandırılır.
4. ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Taarruz veya taarruza teşebbüs seferberlikte yapılmışsa yirmi seneden, az vahim hâllerde onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eylem amir veya mafevkin vücudunda tahribatı mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, ölümü mucip olmuş ise ölüm cezası verilir. (*) Madde 91/4. ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli ) Taarruz, âmirin veya mafevkın vücudunda tahribatı mucip olmuşsa, suçluya on beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eğer ölümü mucip olmuşsa, ölüm, az vahim hallerde müebbeden ağır hapis cezası verilir.
Tahrik suretiyle madunun yaptığı suçlar hakkındaki cezaların nasıl indirileceği:Madde 92
1. Bir âmir veya mafevk, askerî nizamlara ve askerlik kaide- lerine mugayir muamelede bulunmak, yahut makam ve mevkiinin salâhiyetini te- cavüz etmek suretleriyle madunu tahrik eyler ve madun bu. tahrik sebebiyle 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90 ve 91 inci maddelerde yazılı suçlardan birini hemen yaparsa, Türk Ceza Kanununun elli birinci maddesine göre madunun cezası hafifletilir.
2. Birinci fıkradaki tahriki yapanlar tahrikin nevi re mahiyetine göre 116, 117 ve 118 inci maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılır.
Muharrik ve cezası:Madde 93
1. Askerî şahıslardan birini âmire veya mafevka karşı itaatsizliğe mukavemete, fiilen taarruza sevk ve tahrik eden muharrik sayılır.
2. ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ikinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) Madde 93/2. fıkra - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) 2. Suç yapılmışsa muharrik kısa hapis cezasiyle cezalandırılır.
3. Suç teşebbüs derecesinde kalmışsa muharrik üç aydan iki seneye ve se- ferberlikte altı aydan beş seneye kadar hapsolunur. Ceza herhalde müteşebbisin cezasından şiddetli olmaz.
4. Suç yapılmışsa, muharrik cürme şerik olur.
İsyan muharriki ve cezası:Madde 94
1. Birden ziyade askerî şahısları hep birlikte âmire veya ma- fevka itaatsizliğe veya mukavemete veyahut fiilen taarruza sevk ve tahrik eden isyan muharriki sayılır. Suç yapılmamış veyahut yapılmağa teşebbüs edilmemişse isyan muharriki beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2. Tahrik sebebiyle, askerî hizmete ehemmiyetli bir zarar gelmişse isyan muharriki on seneden az olmamak üzere ağır hapisle cezalandırılır.
3. Seferberlikte isyan muharriki ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Hilâfa salâhiyet askerlik işleri için toplanlar ve müzakere yapanların cezaları:Madde 95
( 25/5/1972 tarih ve 1590 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
1. Hakkı ve görevi olmadığı halde askeri muamelât, teşkilât, harekât, tesisat veya tertibata müteallik işler hakkında:
a) Müzakere veya istişare için asker kişileri toplıyan,
b) Birlikte beyanat veya şikâyette bulunmak üzere imza toplıyan,
c) Birlikte beyanat veya şikâyette bulunan,
d) Her ne suretle olursa olsun gösteri veya tezahüratta bulunan,
Kim olursa olsun altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
2. (a) fıkrasında yazılı toplantıya bilerek katılanlar ile (b) fıkrasında yazılı beyanat ve şikâyetlere imza koyanlar altı aya kadar hapsolunur.
3. Kendisine özel bir mezuniyet verilmediği halde, görevi ve sıfatı icabı muttali olduğu askerî muamelât, teşkilât, harekât, tesisat veya tertibata müteallik işler hakkında beyanat veren, yazı yazan veya sair surette açıklamada bulunanlar her kim olursa olsun, fiili daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
4. Astlık - üstlük münasebetlerini zedelemeye, âmir veya komutanlara karşı güven hissini yok etmeye matuf olarak alenen tahkir veya tezyif edici fiil ve harekette bulunanlar altı aydan üç seneye kadar hapsolunur.
5. Bu maddede yazılı suçların basın yoliyle işlenmesi halinde ceza artırılarak verilir.
6. Bu maddenin 3 ve 4 üncü fıkralarında yazılı suçlar hakkındaki soruşturma icrası Millî Savunma Bakanının iznine tabidir.
Askerlikten soğutanların cezaları:Madde 96
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-b maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren madde )
Umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalarıyla veyahut seferberlikte sözle arkadaşlarını hoşnutsuzluğa kışkırtan, üç aydan beş seneye kadar hapsolunur.(*)
Madde 96 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-b maddesiyle değiştirilmeden önceki şekli ) 1. Arkadaşlarını sözle hoşnutsuzluğa kışkırtan kısa hapis ile veya üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.(*) Madde 96- ( 27/6/1967 tarih ve l2632 sayılı Resmî Gazete yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. 1963/132, K. 1966/29 sayılı Kararı ile iptal. )
2. Kışkırtma umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalariyle veyahut seferberlikte yapılmışsa faili üç aydan beş seneye kadar hapsolunur.
Fesat ve cezası:Madde 97
1. Birden ziyade askerî şahıslar bir âmire veya mafevka hep birlikte itaatsizlik veya mukavemet veya fiilen taarruz etmek (M. 96, 90, 91) için ittifak ederlerse fesat sayılır ve ceza, ittifak edenlerin yapmak için ittifak ettikleri cürme tatbik edilecek kanun maddesine göre tâyin ve ölüm ile müebbet ağır hapisten başka, hallerde üç aydan iki seneye kadar artırılır.
2. İttifak edenler eğer suçu işlerse ceza, ölüm ve müebbet ağır hapisten başka hallerde 50 nci madde mucibince arttırılır.
Fesadı haber vermeyenlerin cezası:Madde 98
Fesat hakkında bir suretle haber alıpta fesada veya fesadın fiile çıkmasına mâni olacak kadar vaktiyle malûmat vermekte ihmal eden fesat, fiile çıktığı surette üç seneye kadar hapsolunur.
Fesadı haber verenlerin cezadan kurtulması:Madde 99
Fesat için ittifak edenlerden biri, başka suretle malûmat almadan fesadın fiile çıkmasına mümanaat mümkün olacak hal ve zamanda haber verirse, cezadan kurtulur.
Askerî isyan ve cezası:Madde 100
Birden ziyade askerî şahıslar, gürültü patırdı ile veya alenen toplanarak bir âmire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemet veya fiilen taar- ruza (M. 86, 90, 91) birlikte kalkışırlarsa «Askerî isyan» sayılır. Toplanmaya iştirak edenlerin her biri beş seneden ve seferberlikte on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Askerî isyanda önayak olanların cezaları:Madde 101
( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) 1. Askerî isyanın (M. 100) reisi veya mürettibi veya ön ayak olanları ile asilerden amire ve mafevke zorla müessir fiillerde bulunanlar münferiden yaptıkları suç müebbet ağır hapis cezasını mucip değilse, on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası ile cezalandırılır.(*) Madde 101/1. ( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli ) Askerî isyanın (M. 100) reisi veya mürettibi veya önayak olanları ile âsilerden âmire ve mafevka zorla müessir fiillerde bulunanlar münferiden yaptıkları suç ölüm veya müebbet ağır hapis cezalarını mucip değilse, on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2. Askerî isyan, seferberlikte yapılmışsa birinci fıkradaki suçlulara ölüm cezası verilir.
Düşman karşısında askerî isyan suçlularının cezası:Madde 102
Askerî isyan (M. 1O0) düşman karşısında yapılmışsa isyana iş- tirak edenlerin hepsine ölüm cezası verilir.
Askerî isyan ve fesada iştirak edenlerden nadim olanların cezalarının azaltılması:Madde 103
1. Bir fesada (M. 97) veya askerî isyana (M.100) iştirak edipte âmirlere veya mafevklere zorla müessir fiiller yapmadan evvel nedametle intizam ve inzibata dönenler fesat ve isyanın reisi veya mürettibi veya önayakları değilseler iki seneye kadar hapsolunurlar.
2. Amir veya mafevka zorla müessir fiiller yapılmaksızın fesat ve isyana iç- tirak edenlerin hepsi intizam ve disipline dönerlerse reis veya mürettibi veya ön- ayak olanları bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
Askerî fesat ve isyana iştirak edenlerden önayak sayılacak diğer askerler:Madde 104
Askerî fesat (M. 97) ve isyana (M. l00) iştirak edenlerden şun- lar da reis ve müşevvik cezalariyle cezalandırılırlar.
A : Âmir ve mafevk tarafından şahsına vâkı olan itaat emrine karşı itaatsiz- likte söz ile veya fiilen ısrar eden;
B : Askerî işareti suiistimal ederek veya sair işaretler vererek isyanın vukuu- nu kolaylaştıran;
C : Âsiler arasında en büyük rütbelisi veya en kıdemlisi olan.
Fesat ve isyan suçlularının cezalarının azaltılması:Madde 105
94, l00, l01 ve 104 üncü maddelerde yazılı suçlar az vahim ol- dukları halde 94 üncü maddenin bir inci fıkrasında ve 100 üncü maddede yazılı ce- zalar altı ay ve seferberlikte bir sene hapis cezasına ve 94 üncü maddenin ikinci ve l01 nci maddenin birinci fıkrasında ve 104 üncü maddelerde yazılı olan cezalar bir sene hapis cezasına ve seferberlikte iki sene hapis cezasına ve 102 nci maddede ya- zili ceza az vahim hallerde müebbeden ağır hapis veyahut beş seneden az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezalarına indirilebilir.
Askerî karakol ve nöbetçi ve devriyeye taarruz edenlerin cezaları:Madde 106
( 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişik. )
Askerî karakola, nöbetçiye ve devriyeye hakaret eden veya bunları dinlemi- yen veya bunlara mukavemette bulunan yahut fiilen taarruz eden bu suçları âmire karşı yapmış sayılır ve öylece cezalandırılır.
Bu fasaldaki cezalar maduna tatbik olunabilmesinin şartı:Madde 107
Bu fasılda madunlar hakkında tâyin edilen ağır cezaların ve- rilmesi için mafevkın rütbesi ve kıdemi herhangi bir suretle madunun malûmu bu- lunması şarttır. Madunun mafevkin vaziyetini bilmediği sabit olursa hakkında ter- tip olunacak ceza umumi hükümlere tabidir.
Makam ve memuriyet nüfuzunu suiistimalALTINCI FASIL
Madununa hizmetle münasebeti olmayan emirler verenlerin ve mutalebede bulunanların cezası:Madde 108
( 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 53 üncü madde delaletiyle 64 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Madununa suç yapmak için emir verenlerin cezası:Madde 109
1. Rütbe veya makam ve memuriyetinin nüfuz ve salâhiyetini suiistimal ederek madununa bir suçun yapılmasını teklif eden, âmir veya mafevk iki seneye kadar hapsolunur.
2. Suç yapılır veya yapılmağa teşebbüs edilirse faili asliye muayyen olan ceza, emir veren hakkında (M. 50) artırılarak hükmolunur.
Madunun şikayetnamesini saklayan veya geri aldıranların cezası:Madde 110
Madunların verdikleri şikâyetnameleri saklayanlar veya tehdit ederek geri aldıranlar beş seneye kadar hapsolunur.
Hak edilmemiş veya müsaade olunmamış disiplin cezası verenlerin cezası:Madde 111
Ceza vermek salâhiyetini tecavüz ederek ve bilhassa hak edilmemiş veya müsaade olunmamış bir cezayı kasten verenler beş seneye kadar hapsolunur.
Askerî mahkemeler üzerinde tesir yapanların cezası:Madde 112
Memuriyetinin nüfuzunu suiistimal ile askerî mahkemeler üzerinde tesir yapanlar beş seneye kadar hapsolunur.
Askerî şahısları mürettep oldukları yerlerden geriye sevkedenlerin cezası:Madde 113
1. Askerlik hizmetine davet edilmiş olan kimseleri, makbul bir sebep olmaksızın mürettep oldukları mevki ve kıta ve müessesenin gayrısına sevkeden altı aya kadar hapsolunur.
2. Seferberlikte bu ceza bir seneden az olmamak üzere arttırılır.
Erleri kanuna muhalif olarak hizmetçiliğe verenlerin cezası:Madde 114
( 25/3/1953 tarih ve 6078 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Kanunen emir veya seyis eri almaya hakkı olmayanlara emir veya seyis eri verenlerle bu emir veya seyis erini alıp istihdam edenler asker olsun olmasın bir aydan 3 aya kadar hapsolunur.
Emir veya seyis eri almak hakkını haiz olanlardan kendi emir veya seyis erini askerlik şeref ve haysiyetine uymayan şekillerde süfli hizmetlerde çalıştıran- lar veyahut bunların vazifesi dışında kendi sanat, meslek veya şahsî işlerinde ça- lışmasına müsaade veya müsamaha edenler bir aydan 6 aya kadar hapsolunur.
Yukardaki haller haricinde askerleri hizmetçiliğe veya sair suretlerle çalışmaya verenlerle asker olsun olmasın alan veya çalıştıranlar 2 aydan bir seneye kadar hapsolunur.
Memuriyet nüfuzunun sair suretle kötüye kullanılması:Madde 115
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle değişik. )
Emir vermek yetkisini veya memuriyet nüfuzunu kötüye kullanarak mevzuatın tayin ettiği ahvalden başka bir suretle her hangi bir gerçek veya tüzel kişi yahut astı hakkında keyfi bir işlem yapan yahut yapılmasını emreden amir veya üst, bir aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu işlem, siyasî bir amaçla yahut kişisel bir çıkar sağlamak için yapılmış veya yapılması emredilmiş ise, fiil başka bir suç oluşturmadığı takdirde altı aydan aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.(*) Madde 115 - Madde başlığı,"Sair hallerde memuriyetin nüfuzunu suistimal edenlerin cezası" iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla madde metniyle birlikte değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Madununa sövüp sayan veya fena muamelede bulunanların cezası:Madde 116
( 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 55 inci madde delaletiyle 64 üncü madsiyle yürürlükten kalktı. )
Maduna müessir fiiller yapanların cezası:Madde 117
1. Madununu kasten itip kakan, döven, veya sair suretlerle cismen eza verecek veya sıhhatini bozacak hallerde bulunan veyahut tazip maksadiyle madunun hizmetini lüzumsuz yere güçleştiren veya onun diğer askerler tarafından tazip edilmesine veya suimuamelede bulunulmasına müsamaha eden amir veya mafevk iki seneye kadar hapsolunur.
2. ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ikinci fıkra yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) Madde 117/2. fıkra - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) 2. Az vahim hallerde kısa hapis ve erbaş ve er hakkında katıksız hapis verilir.
Müessir fiillerle Madununun vücudunda tahribat yapan veya ölümüne sebep olan mafevka verilecek ceza:Madde 118
1. 117 nci maddede yazılan fiiller madunun vücudunda tahrıbatı mucip olmuş ise amir veya mafevk beş seneye kadar hapsolunur.
2. Daha ziyade vahim hallerde amir ve mafevk altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
3. Fiil taammüden yapılmış ise amir veya mafevk on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
4. Fiil ölümü intaç etmiş ise fail on seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasına mahkûm olur.
Mafevkin cürüm sayılmıyacak olan fiilleri:Madde 119
( 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle değişik. )
1- Bir madunun fiili taarruzlarını defetmek yahut mübrem ve müstacel bir zaruret ve tehlike halinde verdiği emirlere itaat ettirmek için bir mafevk tarafından yapılan müessir fiiller makam ve memuriyet nüfuzunu suistimal telakki edilmez ve suç sayılmaz.
2- Bu hüküm harbde veya eşkıya müsademeleri ve isyan yahut askerlik harekatı ve mücrim takıbatı gibi vazifeler başında mübrem surette elzem bir itaati temin için başka vasıtalar bulunmadığı takdirde bir subayın madunun ısrar ve mukavemetine karşı silah kullanmaya mecbur kalması halinde de caridir.
3- Mafevkin, hizmete ve askerliğe dair kusur ve hatalardan dolayı madunu tenkit ve muanaze etmesi hakaret sayılmaz.
Bu fasıldaki suçlarda karakolun vaziyeti:Madde 120
( 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle değişik birinci cümle. ) Bu fasılda yazılı olan suçları yapan bir askerî karakol veya devriye yahut nöbetçi bu suçları yapan mafevk gibi ceza görür. Bu suçlar karakol amiri olan mafevka karşı yapılmış ise ceza arttırılır. (M. 50)119 uncu maddenin hükümleri karakollar hakkında da caridir.
Askerliğe ait vesika, evrak, harita ve şekilleri yakanlar:Madde 121
Askerliğe ve hesap işlerine dair olan defterleri ve müsveddeleri, vesikaları, hükümlü evrakı, harita ve şekilleri fena niyetle tahrip eden, yakan, yok eden veya ettiren on seneye kadar hapsolunur. Bunları muhafaza imkanı olmayıp ta düşman eline geçmesinde düşman için fayda varsa bu fiiller suç sayılmaz.
Seferberlikte insanlar ve mallar aleyhine yapılan cürümlerYEDİNCİ FASIL
Ganimet almak için uzaklaşan, ganimet alan ve aldığı şeyi teslim etmeyenler:Madde 122
1. Seferberlikte ganimet almak kastiyle kıtasından uzaklaşan veyahut ganimet hukukuna tâbi bir şeyi ganimet namiyle kendiliğinden temellük eden üç seneye kadar hapsolunur.
2. Meşru surette aldığı ve fakat teslim ile mükellef bulunduğu şeyleri teslimden imtina ile temellük eden dahi aynı ceza ile cezalandırılır.
Yağmacılığın tarifi:Madde 123
Harbin mucip olduğu dehşet ve korkudan istifade veya askerî kuvvetini suistimal ederek:
A: Ahaliden birinin malını haksız olarak zabt veya bir kimseyi malını vermeğe icbar eden;
B: Salâhiyeti olmadığı halde ahaliden para veyahut zorla eşya toplayan veya memur olduğu istimvalin (tekalifi harbiye) derecesinin kendi menfaatları için aşan yağmacı sayılır.
C: Alınan eşya erzak, sıhhî levazım, giyecek, ısınılacak gibi şeyler yeme veya nakil vasıtalarına munhasır kalır ve o andaki zarurî ihtiyaçlarla mütenasip bulunursa bu hareket yağmacılık sayılmaz.
Yağmacılığın cezası:Madde 124
Yağmacılık eden her askerî şahıs beş seneye kadar hapsolunur.
Bir kimsenin malını tahrip veya imha edenlerin cezası:Madde 125
1. Harb zarureti olmaksızın bir kimsenin mal ve mülkünü kasten tahrip ve imha edenler ve ağaçları kesenler ve mahsûlat ve mezruata hasar iras edenler ve bunlar için emir verenler veya müsamahada bulunan amir ve mafevkler iki seneye kadar hapsolunur Ve daha vahim hallerde yağmacı sayılırlar.
2. Yukarıdaki fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler hakkında Adliye mahkemelerinde alâkadarlar tarafından tazminat davası açılabilir. Ve bu fiilleri yapanlarla emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler icabeden tazminatla müteselsilen mahkûm olur.
Zorla, müessir fiillere birden ziyade ,şahısların iştirakiyle yağmacılık ve cezası:Madde 126
1. Yağmacılık (M.123) veya yağmacılıktan sayılan fiiller (M.125) bir şahsa karşı zorla yapılırsa faili on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır. Eğer bu zorluk cismen tahribatı mucip olursa faili on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle mücazat olunur. Fiil ölümü mucip olursa faili ölüme mahkûm olur; az vahim hallerde müebbet ağır hapis cezası verilir
2. Yukardaki fıkrada yazılı yağmacılığa birden ziyade şahıslar iştirak eylerse reis ve mürettibi ve önayak olanları ölüme mahkûm olur. Diğerleri birinci fıkra mucibince cezalandırılır. Bu yağmacılıkta bir şahsa karşı müessir fiillerde bulunmaksızın iştirak edenlere on seneye kadar ağır hapis cezası verilir.
Muharebe meydanlarında ölülerin ,esirlerin, yaralıların mallarına tecavüz edenler:Madde 127
1. Haksız olarak ve temellük kastiyle Türkiye Cumhuriyeti ve müttefikleri ordusundan muharebe meydanlarında ölü olarak kalmış olanların eşya ve paralarını alan veyahut muharebe meydanlarında veya yürüyüş esnasında veya hastanede veyahut nakliyat zamanında bir hastanın, bir yaralının veya nezaret ve muhafazası altına verilmiş olan bir harb esirinin bir şeyini alan veya zorla zapteden veyahut Hilali Ahmer ve Salibi Ahmer'e mensup sıhhiye müesseselerini yağma ve tahrip eden veya bu bapta teşvikat ve tahrikat yapan ve emir veren on seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılır. Az vahim hallerde beş seneye kadar hapsolunur.
2. Nakline memur olduğu yaralıyı bir sebep ve zaruret olmaksızın terkeden veyahut bir yaralıya işkence eden beş seneye kadar hapsolunur.
3. Yaralıyı soymak kastiyle işkence eden veya soyarken tekrar yaralayan ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Kıtasından geri kalarak ahaliye taaddi edenler :Madde 128
1. Mensup olduğu kıtaat veya askerî heyetten geri kalarak ahaliye taaddi eden altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
2. Bu fiile birden ziyade şahıslar iştirak ederek ahaliyi tazyik etmiş olurlarsa veyahut fiil yağmacılık (M.123 ve 125) şeklini almış olursa müştereklerden her biri on seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Fiillerin Türk vatandaşlarına karşı yapılmasının cezası :Madde 129
123, 124, 125, 126 ve 128 inci maddelerde yazılı olan fiiller Türk vatan- daşlarına karşı yapılırsa ceza arttırılır. (M. 50) Eğer ceza Türk Ceza Kanununda daha şiddetli ise o kanun hükümleri tatbik olunur.
Mallara karşı yapılan diğer cürümlerSEKİZİNCİ FASIL
Hizmete mahsus eşyayı tahrip ve terk ve kaybedenler:Madde 130
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle değişik. )
Askerî eşyayı kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip eden, özürsüz kaybeden veya harabolmasına sebebiyet veren veya özel menfaati için kullanan asker kişiler, eşyanın değeri, önemi, meydana gelen hasarın miktarı ve fiilin işleniş şekline göre üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Suç konusu eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise ceza artırılır.
Kaybedilen, kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip edilen veya harabolmasına sebebiyet verilen eşyanın ödettirilmesine de ayrıca hükmolunur.
Eşyayı ve malları çalan, satan, rehine veren ve alanlarMadde 131
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle değişik. )
1- Askerî bir hizmet yaparken veya vazifeyi suiistimal ederek bir hizmet veya vazifeden ötürü tevdi veya emanet edilmiş olan para veya kıymeti ne olursa olsun bir eşyayı yahut kendisine tevdi veya emanet edilmiş olmasa bile her türlü askerî erzak, eşya ve hayvanları çalanlar veya zimmetine geçirenler, yahut ihtilas edenler veya satanlar, yahut rehine verenler ve bunları bilerek satın alanlar veya rehin kabul edenler veya gizliyenler beş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 27 nci maddesiyle değişik. ) Az vahim hallerde, altı aydan üç seneye kadar hapis cezası hükmolunur.
Çalınan veya rehin edilen mallar bulunursa geri alınır. Yok edilen eşya, hayvan ve sairenin değerlerinin ödettirilmesine de hükmolunur.
2 - Yukarıki fıkrada yazılı fiiller silah, cephane veya her hangi bir müdafaa vasıtasına taallûk ederse ceza arttırılır.
3 - Yukarıki iki fıkrada yazılı fiiller seferberlikte yapılırsa yapanlar hakkında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis, az vahim hallerde iki seneden aşağı olmamak üzere beş seneye kadar ağır hapis cezası verilir.(*) Madde 131 - ( Maddenin başlığındaki "Askerî" kelimesi 27/6/l932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 7. maddesi ile kaldırılmıştır. )
Üstünün, astının veya arkada,sının bir şeyini çalanlar:Madde 132
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 28 inci maddesiyle değişik. )
Bir üstünün, arkadaşının veya astının bir şeyini çalan asker kişiler, altı aydan beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.(*) Madde 132 - ( Bu madde başlığı," Mafevkının, arkadaşının, madununun bir şeyini çalanlar" iken, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde ve madde metniyle birlikte değiştirilmiştir. )
Bozuk ölçü kullananlar:Madde 133
Bir terazi veya kantar veya herhangi bir ölçüyü ayarı bozuk olduğunu bilerek askerî bir hizmetin ifasında kullananlar, iki seneye kadar hapsolunur.
Hizmet ve vazifenin ihlaliDOKUZUNCU FASIL
Hakikata muhalif rapor layiha sair evrak tanzim ve ita edenler:Madde 134
1. Hizmete veya tevdi edilen bir vazifeye mütaallik olarak kasten hakikata muhalif rapor veya takrir veya layiha ve sair resmî evrak tanzim eden ve veren veyahut bunların hakikata muhalif olduğunu bilerek mafevklere takdime delalet eden altı aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.
2. ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Rüşvet:Madde 135
Askerî şahıslardan her hangi biri Türk Ceza Kanununun 3 üncü babının 3 üncü faslında yazılı suçlardan birini işlerse o fasıldaki cezalarla cezalandırılır.
Dikkatsizlik edenler :Madde 136
1. Her kim askerî karakolun veya müfrezenin veyahut hususî bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı veya subaylarından veyahut nöbetçi iken kasten veya tekasülünden:
A: Kendisini verilen vazifeyi yapmayacak hale korsa;
B: Nöbet mahallini terkederse yahut verilen sair talimata mugayir hareket ederse;
C: Her iki halde de bir mazarratı mucip olursa on dört günden az olmamak üzere katıksız hapis veya iki seneye kadar hapis ile cezalandırılır.(*) Madde 136/c - Her ne kadar 16/6/1964 tarih ve 477sayılı Kanunun 56.maddesi ile aynı fiil cezalandırılmış ise de, öngörülen ceza miktarı hizmetin aksamamış veya maddî bir zarar doğmamış olması keyfiyetine göre düzenlenmiş olduğundan metin muhafaza edilmiştir.
2. Yukarıki fıkrada yazılı suç seferberlikte yapılmışsa suçlu altı aydan az olmamak üzere hapis, düşman karşısında ölüm, az vahim hallerde bir seneden az olmamak üzere muvakkat veya müebbet ağır hapis ile cezalandırılır.
3. 2 nci fıkrada yazılı suç dolayısiyle ehemmiyetli bir zarar tehlikesi zuhura gelmişse üç aydan aşağı olmamak üzere hapis, bu tehlike düşman karşısında olduğu takdirde suçluya bir seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Tekasül dolayısiyle esliha ve harb malzemesinden bir şeyin hasara uğramasına sebep olanlar:Madde 137
Vazife veya hizmette tekasül dolayısiyle bir gemi veya tayyarenin veya esliha ve harb malzemesinden birinin mühimce hasara uğramasına sebep olan (...) ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinde fıkrada yer alan “kısa hapis veya” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. ) üç seneye kadar hapsolunur.
Askerî mahkeme işine sekte verenler :Madde 138
Askerî mahkemelerin vazifelerini ve muamelelerini makbul sebeb olmaksızın geciktiren altı aya kadar hapsolunur.
Suç yapılmasına göz yumanlar:Madde 139
Bir askerî karakolun veya bir müfrezenin veya hususî bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı iken veyahut subaylarından veya nöbetçi iken mani olabileceği ve vazifeten men'e mecbur bulunduğu bir suçun yapılmasına göz yumarsa fiili kendisi yapmış gibi ceza görür.
Mahsup ve mevkufları firar ettirenler:Madde 140
Bir mevkuf veya mahpusu muhafaza ve nezarete memur olupta kasten kaçıran veya firarını kolaylaştıran veyahut amiri tarafından emrolunduğu veya vazifeten mecbur bulunduğu halde bir diğerini tevkif ve hapsetmeyen Türk Ceza Kanununun 301,302,303,304,305,306 ve 307 inci maddeleri mucibince ceza görür.
Erzak tağşiş edenler :Madde 141
Askerî tayınattan olan her nevi zehair ve erzakı tağşiş veya tebdil eden veya ettiren veya bu suretle tağşiş veya tebdil olunmuş zehair ve erzakı bilerek tevzi eden veya ettiren üç seneye kadar hapsolunur.
Bozuk erzaktan tayınat verenler :Madde 142
Askerî tayınatı çürümüş bozulmuş zahire ve erzaktan veren veya verdiren iki seneye kadar hapsolunur.
Şartnameye aykırı mal ve hizmet kabul etmek :Madde 143
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 29 uncu maddesiyle değişik. )
Sözleşmeye bağlanmış yiyecek,giyecek,teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı, sözleşmeye ilişkin şartname ve numunelerine uymadıkları halde kabul eden veya ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Fiil ceza kanunlarına göre daha ağır bir suç teşkil ediyorsa,ceza o kanuna göre tayin edilir.
Kabul edilen veya ettirilen eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise veya suç seferberlik veya savaş halinde işlenmişse ceza artırılır.(*) Madde 143 - ( Bu madde başlığı, "Mükavelename hilâfında eşya ve taahhüdat kabul edenler" iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla ve madde metniyle birlikte değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. )
Umumî surette ihmal ve tekasül :Madde 144
Kendisine tevdi edilen askerî bir işin ifasında bu kanunda yazılı hallerden başka Türk Ceza Kanunu mucibince cezayı mucip ihmal ve tekasül gösteren ve vazifesini suiistimal eden o kanun mucibince cezalandırılır.
Askerî disiplini bozan sair fiillerONUNCU FASIL
Madununa nezarete ihmal edenler, madunun suçları hakkında takibatta bulunmayanlar :Madde 145
( 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 54 üncü madde delatetiyle 64 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Başkasının yaralanmasına ve ölmesine sebep olanlar :Madde 146
Silahları ve cephanesi hakkında dikkatsizlik ve nizamlara ve emirlere talimatlara riayetsizlik dolayısıyla başkasının yaralanmasına veya ölmesinee sebep olanlar hakkında Türk Ceza Kanununun 455 ve 459 uncu maddelerine göre ceza verilir.
İzinsiz evlenenler :Madde 147
( 29/1/1936 tarih ve 2908 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğe girmiştir. ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle değişmiş, 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. ) İzin alması icap eden askerî Şahıslardan izinsiz evlenenler bir seneye kadar hapsolunurlar.
Evlenmeleri kanuna göre yasak olan askerî şahıslardan evlenenler üç aydan bir seneye kadar hapsolunurlar.
Siyasî faaliyetlerde bulunanlarMadde 148
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle değişik. )
Askerî Şahıslardan;
A) Siyasî bir partiye üye olmak için müracaat eden herhangi bir suretle siyasî partilere girenler,
B) Siyasî amaçla toplantı yapan veya aynı amaçla siyasî gösterilere katılanlar,
C) Siyasî amaçla nutuk söyleyen, demeç veren, yazı yazan veya telkinde bulunanlar,
D) Siyasî toplantılara resmî veya sivil kıyafetle katılanlar,
E) Herhangi bir sebeple yalnız toplu olarak siyasî mahiyette beyanname hazırlayan, hazırlanmış beyannameyi imzalayan,imzalatan veya yayın organlarına ulaştıran ve dağıtanlar,
Fiil daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde,bir aydan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Bu cürümler, seferberlikte işlenirse ceza iki misli olarak hükmolunur.(*) Madde 148 - ( Bu madde başlığı ile birlikte, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir. )
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelere ilişkin suçlar:Madde 149
( 14.07.2016 tarih ve 29770 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6722 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle ve yayımı tarihinde başlığıyla birlikte yeniden düzenlenen madde )
Kıta, karargâh veya askeri kurumlarda ya da görev esnasında veya görev yerlerinde;
A) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma ve alenen özendirme,
B) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak,
suçlarını işleyen askeri şahıslar hakkında, Türk Ceza Kanununun bu suçlara ilişkin hükümleri uygulanır. ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
Askerlik haysiyetine ve şerefine dokunan suçlar ve cezalarıON BİRİNCİ FASIL
Şeref ve haysiyete dokunan fiiller ve cezaları :Madde 150
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 150 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) 1. A: Asarı gizlenemeyecek derecede sarhoş olanlar ;
B: Askerî elbise ile umumhanelere, kumarhanelere veya sair haysiyete dokunan mahallere giren;
C: Askerî elbise ile halk nazarında mayub görülen kimselerle bilerek refakat eden askerî şahıslar bir aydan altı aya kadar hapsolunur.
2. Az vahim hallerde kısa hapis cezası verilir.
3. ( 9/7/1956 tarih ve 6781 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlükten kalkmıştır. ) ( 29/1/1936 tarih ve 2908 sayı1ı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğe girmiştir. ) ( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kalktı. ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle eklenen.; ) (*) Madde 150 - Her ne kadar 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 58.maddesi ile aynı fiil cezalandırılmış ise de 58. maddede bu maddenin A ve B bentlerinde zikredilen fiiller cezalandırılmış,C bendindeki fiil hakkında anılan maddede hiç bir ceza öngörülmemiş bulunduğundan sözü edilen Kanunun 64. maddesi gereğince ilga edilmiş olduğunun belirtilmesi yerine metnin muhafaza edilmesi ve yorumunun uygulayıcılara bırakılması tercih edilmiştir. Bu konuda : Anayasa Mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E. /1963/132, K. 1966/29 sayılı kararı (27/6/1967 tarih ve 12632 sayılı Resmi Gazete) yararlı olabilir.
Kumar oynayanlar :Madde 151
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*) Madde 151 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli )Kumar oynayan askerî şahıslar birinci defasında bir aya ve tekerrüründe altı aya kadar hapsolunur.
Irza ve iffete tecavüz edenler :Madde 152
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
İffetsiz bir kimse ile evlenen veya böyle bir kimse ile yaşayanlar:Madde 153
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle değişik. )
İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenen veya evlilik bağını devam ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmakta veya karı koca gibi herhangi bir kimse ile nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar eden asker kişiler hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasına, erbaşlar hakkında rütbenin geri alınmasına hükmolunur.
Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunan yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptıran asker kişiler hakkında, fiilleri başka bir suç oluştursa bile,ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası,erbaşlar için rütbenin geri alınması cezası verilir.(*) Madde 153 - Bu madde başlığı ile birlikte,"İffetsiz bir kadınla evlenen veya böyle bir kadını tutanlar"iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Talebelik hukukunun zıyaını mucip haller :Madde 154
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. )
DÖRDÜNCÜ BAP
Orduya mensup olmayanlar hakkında bu kanunun tatbiki:Madde 155
Türkiye Cumhuriyetine karşı vukubulan bir harbde herhangi bir hizmet veya mukavele ve taahhüt her hangi bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan veya orduyu takip eden şahıslar hakkında bu kanun hükümleri ve bilhassa harb hükümleri cari olur.
Bir kıtanın hizmetinde bulananların mukavelelerinin dahi askerî mahkemelerce feshi :Madde 156
Muharip askerî bir kıtaya hizmet veya mukavele ile münasebeti olanların mahkûm oldukları cezalarla birlikte bu hizmet ve mukavelenin feshine de askerî mahkemelerce hükmolunabilir.
Muharip orduda bulunan yabancı subaylara bu kanunun tatbiki :Madde 157
Muharip Türk ordusu nezdinde bulunmalarına müsaade edilmiş olan ya- bancı subaylar Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince hususî mukarrerat yapılmamışsa Türk subayla- rı hakkındaki hükümlere tâbidirler. Bu subayların refakatlerinde bulunan şahıslar hakkında 155 inci madde hükmü tatbik olunur.
Harb esirleri hakkında bu kanunun tatbiki :Madde 158
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
1- Harb esirleri bir suç işlerlerse rütbelerine göre bu kanun mucibince cezalandırılırlar.
2- Harb esirleri arasında astlık ve üstlük münasebetleri esaret hali başladıktan sonra cari değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salâhiyetli komutanlar tarafından verilen emirle teessüs edebilir.
Muharebe meydanında hiyanet ve muhariplerin mallarına tecavüz edenler hakkında bu kanunun tatbiki :Madde 159
Türkiye Cumhuriyetine karşı ilan edilmiş olan bir harbde gerek bir Türk gerek bir yabancı 55, 56 ve 127 inci maddelerde beyan edilen suçları yaparsa bu maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılırlar.
Harekat mıntıkasında askere tecavüz edenler :Madde 160
İlan olunan harekat mıntıkasından asker ve jandarma subay ve erbaşına ve erine karşı 91 inci maddenin 3 ve 4 numaralı fıkralarında yazılı suçları yapan Şahıslar hakkında o maddedeki cezalar tatbik olunur.
Yabancı memlekette Türkiye askerlerine,memurlarına makamlarına karşı cürüm işleyenler :Madde 161
Türkiye Cumhuriyeti askerleri tarafından işgal edilen bir yabancı memlekete gerek Türk,gerek bir yabancı Türkiye kıtaatı askeriyesinden birine veya bunlara mensup olanlara veyahut Türkiye Hükümetinin nasbettiği memurları ile makamlarına karşı Türkiye kanunları ve nizamnamelerinin cezayı mucip gördüğü bir fiili yaparsa bu fiil Türkiye Cumhuriyeti topraklarında yapılmış sayılır.
Disiplin cezalarıİKİNCİ KISIM
Disiplin cezalarının şümulüBİRİNCİ BAP
Disiplin tecavüzü ve kabahat :Madde 162
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 162 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) 1- Aşağıdaki yazılı fiilleri işleyenler amirleri tarafından salâhiyet dairesinde cezalandırılabilirler.
A: Disiplin tecavüzü: Askerî terbiyeyi, disiplini bozan ve hiç bir Ceza Kanununun madde- lerine uymayan fiiller ve tekasüller;
B: Kabahatler: Askerî Ceza Kanununun 18 inci maddesinde yazılı olan fiillerin hafif hal- leri;
2 - B fıkrasında gösterilen bir kabahatin disiplin cezasiyle cezalandırılması veya mahke- meye tevdii disiplin amirinin reyine ve takdirine bağlıdır.
Disiplin cezalarının verilmesi :Madde 163
1- Disiplin cezaları fiilin kast veya kayıtsızlıkla vukuu halinde verilebilir.
2 - Disiplin tecavüzlerinde,disiplin amiri ceza verip vermemekte salâhiyeti dahilinde tak- dir hakkını haizdir.
3 - Disiplin kabahatlerinde ceza mutlaka verilecektir.
Disiplin cezasıyla cezalandırılanlar :Madde 164
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
Disiplin cezaları aşağıda yazılı olanlara verilir :
A) Askerî Şahıslar;
B) Bir harb esnasında bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ile veya herhangi bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan ve orduyu takip eden Şahıslar;
C) Harb esirleri;
D) Herhangi bir suretle askerî makamlarca göz altına alınan yabancı Devlet ordu mensup- lariyle diğer şahıslar.
Disiplin cezalarıİKİNCİ BAP
I - DİSİPLİN CEZALARININ NEVİLERİ
Disiplin cezalarının nevileri :Madde 165
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle değişik. )
Askerî şahıslar hakkında verilebilecek disiplin cezalan şunlardır:
A) Subaylar, astsubaylar, Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet Memurları,uzman jandarmalar ve uzman erbaşlar hakkında:
1. Uyarı
2. Aylık Kesilmesi :Ek göstergeler dahil,cezalının brüt aylığının 1/30 -1/8 arasında ke- sinti yapılmasıdır.
3. Göz Hapsi : Dört haftaya kadar.
4. Oda Hapsi : Dört haftaya kadar.
Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurlarına, sa- dece amire saygısızlık ve emre itaatsizlik suçlarından dolayı disiplin cezası verilebilir. Disiplin bozucu diğer eylemleri hakkında ilgili kanun hükümleri uygulanır.
B) Askerî öğrenciler hakkında :
1. Uyarı.
2. İzinsizlik: Altı haftaya kadar.
3. Oda Hapsi : Dört haftaya kadar.
C) Erbaşlar ve erler hakkında :
1. İzinsizlik: Sekiz haftaya kadar.
2. Sıra Harici Hizmet: Dört haftaya kadar.
3. Oda Hapsi: Dört haftaya kadar.
4. Rütbenin geri alınması (Erbaşlar için).
Disiplin cezalarının nasıl verileceği :Madde 166
A :Maduna hatalarını göstermek veya bunları tenkid ve muaheze etmek cezadan sayılmaz.
B : ( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle değişik. ) Aylık kesilmesi, tam lira üzerinden yapılır. Kesinti miktarı onmilyon liradan az olamaz. Hapis cezaları tam gün üzerinden tayin edilir. Bir günden aşağı hapis cezası olamaz.
C: Bu kanunun 18. maddesine göre verilecek cezalarda amir cezanın nev'ini ve derecesini tayin için bu kanunun maddelerinde yazılı cezalardan ayrılamaz.
Cezaların içtima hali :Madde 167
A: Disiplini bozan bir kabahat yalnız bir amir tarafından ve bir disiplin cezası ile cezalandırılır.
B: Müstakil ve mütaaddit kabahatlerden dolayı içtima eden kısa hapis cezaları hakkında bu kanunun 43 üncü maddesinin 2 ve 3 numaralı fıkraları mucibince umumî bir ceza verilir. Verilmiş olan bir disiplin cezası, ikmal, tecil veya verilmeden evvel yeni fiillerden dolayı ceza verileceği zaman aynı kaideler tatbik olunur.
C: İçtima eden hapis cezaları müstakil ve mütaaddit disiplin tecavüzlerinden veyahut kısmen disiplin tecavüzlerinden ve kısmen de disiplin kabahatlerinden ileri gelmiş ise cezalar ayrı ayrı verilir.
D: A ve B fıkralarına nazaran verilecek umumî cezalar 171 inci madde mucibince disiplin amirinin salâhiyeti olan dereceyi geçmez. C. fıkrasına göre ayrı ayrı verilecek cezalarda, disiplin amiri 171 inci maddeye göre salâhiyeti dairesinde olan cezaları,gerek, disiplin tecavüzlerinden ve gerek disiplin kabahatlerinden dolayı son hadde kadar verebilir. Şu kadar ki bu ayrı cezaların yekûnu altı haftayı geçemez. Bu sebeple icabı halinde disiplin tecavüzlerine ait olan cezadan altı haftadan fazla miktarı indirilir.
E: İzinsizlik ve maaş kat'ı başka cezalar ile birleşirse her biri ayrı ayrı tatbik olunur.
II - CEZA VERMEK SALÂHİYETİ
A - Umumî surette
Disiplin cezası vermeğe salâhiyetli amirler :Madde 168
1- Her amir emri altındaki şahıslara disiplin cezaları vermeğe salâhiyetlidir.
2- Disiplini bozan hareketten sonra fail merbut bulunduğu takım ve kıta ve saireyi değiştirmiş ise, disiplin amiri, yeni amirdir.
Disiplinin temini için tevkif salâhiyeti :Madde 169
168 inci madde hükümlerini bozmamak şartiyle, her mafevk emir altında olmayanları da disiplinin temini için muvakkat olarak tevkif etmeğe veya ettirmeğe salâhiyet- lidir. Ancak bu tevkif keyfiyeti gün ve saatiyle derhal mevkufun disiplin amirine bildirilmelidir.
Ceza vermek salâhiyeti olan en yakın amir ile daha yüksek amirlerin ceza vereceği haller :Madde 170
Cezayı en yakın disiplin amiri verir; daha yüksek disiplin amiri aşağıdaki hallerde doğrudan doğruya cezayı verebilir.
1 - Fiil gözü önünde olmuş ise;
2 - Fiil resmi vekar ve makamına karşı yapılmış ise;
3 - Karar vermek veyahut cezanın derecesini tayin etmek için kendisine arz edilmiş ise;
4 - Fiil emri altında bulunan muhtelif kıt'alara mensup mütaaddit şahıslar tarafından yapılmış ise;
5 - Fiil küçük mafevk tarafından, haber almasına rağmen, cezasız bırakılmış ise;
6 - Ceza görecek olan şahsın en yakın disiplin amiri bulunmaz ise.
Disiplin amirlerinin ceza salâhiyeti :Madde 171
Disiplin amirlerinin ceza vermek salâhiyetleri merbut cetvelde gösterilmiştir. EK-1 CETVEL
171 İNCİ MADDEYE BAĞLI CETVEL (Değişik :22/3/2000 - 4551/34 md.)
Rütbenin
Disiplin Amirinin Geri
Rütbeleri Uyarı Aylık Kesilmesi İzinsizlik Hizmet Göz Hapsi Oda Hapsi Alınması
Astsubay Uzman Astsubay Uzman
Herkes Sb.Astsb.De.Me Uzman Erbaş Askerî Uzman Erbaş ve devlet Jandarma ve ve Devlet Askerî Jan.ve
İçin Uz.J. ve Uz.erbaş Erbaş ve Er Öğrenci Erbaş ve Er Subay Memurları Uzman Erbaş Subay Memurları Öğrenci Uz.Erbaş Erbaş ve Er Erbaş
Uzman Jandarma-Uzman Verilebilir - Bir Hafta - 2 Güne - - - - - - - - -
Erbaş ve Erbaş(müfrez Sonu Tatili Kadar
Bulundukları Sürece)
Astsubaylar(Müfrez Bu- " - İki hafta - 3 Güne - 2 Güne 3 Güne - 2 Güne - 3 Güne 3 Güne -
lundukları Sürece) Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Astğm-Tğm.(Müfrez veya " - Üç Hafta Bir Hafta 5 Güne - 3 Güne 3 Güne - 3 Güne 2 Güne 3 Güne 5 Güne -
Müstakil Bulunduklarında) Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Üstteğmen ve Yüzbaşı " 1/25'e Dört Hafta İki hafta 7 Güne 3 Güne 5 Güne 5 Güne 3 Güne 5 Güne 3 Güne 5 Güne 7 Güne -
Kadar Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Binbaşı ve Yarbay " 1/20'ye Beş Hafta Üç Hafta 14 Güne 7 Güne 7 Güne 7 Güne 7 Güne 7 Güne 7 Güne 7 Güne 14 Güne -
Kadar Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Albay " 1/16'ya Altı Hafta Dört Hafta 21 Güne 14 Güne 14 Güne 14 Güne 14 Güne 14 Güne 14 Güne 14 Güne 21 Güne -
Kadar Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Tuğgeneral-Tuğamiral " 1/12'ye Yedi Hafta Beş Hafta 28 Güne 21 Güne 21 Güne 21 Güne 21 Güne 21 Güne 21 Güne 21 Güne 28 Güne Verebilir
Tümgeneral-Tümamiral Kadar Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Korgeneral-Koramiral " 1/8'e Sekiz Hafta Altı Hafta 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne 28 Güne Verebilir
Orgeneral-Oramiral Kadar Sonu Tatili Sonu Tatili Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar Kadar
Maraşal-Büyük Amiral
Milli Savunma Bakanı
Not : 1. Albay,Yarbaylara; Tuğgeneraller ile Tümgeneral ve Tümamiraller,Albaylara; Milli Savunma Bakanı, Maraşal, Büyük Amiral,Orgeneraller ve Oramiraller ile Korgeneral ve Koramiraller; Tuğgeneral ve Tuğamiraller ile daha üst rütbelilere ancak uyarı cezası verirler.
2. Milli Savunma Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurlarına göz ve oda hapsi cezası verilirken sürenin tayininde, öğrenim ve sosyal durumları dikkate alınır.
Disiplin amirlerine vekâlet edenlerMadde 172
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle değişik. ) Disiplin amirleri vekil dahi olsalar, vekalet ettikleri kadroda gösterilen rütbenin ceza verme yetkisini haizdirler.(*) Madde 172 - Bu madde başlığı ile birlikte, "Kıta kumandanlarına vekalet edenlerin salâhiyeti" iken 22/3/2000 tarih ve 455l sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
Askerî adlî hakim, memurların disiplin cezalarıÜÇÜNCÜ BAP
Askerî adlî hakim ve memurlara verilecek cezalar :Madde 173
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 12 nci maddesiyle değişik. )
1 - Askerî disiplin amirleri, askerî memurlara, maktu ve daimi ücretli veya maaşlı olarak ordu hizmetinde bulunan müstahdemlere salâhiyetli oldukları disiplin cezalarını verebilirler.
2 - Askerî,adlî hakim ve memurlar kendi maiyetlerinde bulunan madunlarına maaşça muadili oldukları subaylar derecesinde disiplin cezaları verebilirler.
3 - ( 26/10/1963 tarih ve 357 sayılı Kanunun 41 inci maddesiyle yürürlükten kalktı. ) (*) Madde 173/3.fıkra - ( Anayasa mahkemesinin 28/6/1966 tarih ve E.1963/132, K.1966/29 sayılı kararında belirtildiği üzere bu fıkra 26/10/1963 tarih ve 357 sayılı Kanunun 29. ve 35. maddeleri delaletiyle 41.maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. )
Orduyu takip edenlerle harb esirlerine verilecek disiplin cezalarıDÖRDÖNCÜ BAP
Disiplin cezalarının tatbiki sureti :Madde 174
( 15/6/1942 tarih ve 4257 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişik. )
1 - 164 üncü maddenin B, C ve D fıkralarında yazılı olan şahıslar hakkında bu kanunun ikinci kısmının askerler hakkındaki hükümleri tatbik olunur.
Maaş kat'ı cezası, maaş alanların maaş ve yevmiyelerine göre hesap olunur.
2 - Asker olmayan şahıslara verilecek cezalar içtimaî mevkilerine göre tayin olunur.
3 - Kadınlar hakkında katıksız hapis cezası tatbik olunamaz.
Disiplin cezalarının verilmesi ve infazıBEŞİNCİ BAP
I - CEZANIN VERİLMESİ
Failin müdafaa hakkı :Madde 175
Disiplin amiri cezayı vermeden evvel faile kendini müdafaa etmeğe müsaade eder.
Cezanın şiddetli verileceği haller :Madde 176
Cezayı hafifleten sebepler mevcut olmadığı surette ceza şiddetli verilir.
Mevkufiyetin cezaya mahsubu:Madde 177
Disiplin amiri, suçlunun mevkuf olduğu müddeti, cezaya mahsup eder.
Mafevka arzedilecek cezalar :Madde 178
Disiplin cezaları vermeğe salâhiyetli mafevk, suçlunun disiplin cezalariyle cezalandırılmasını muvafık görüpte derecesini salâhiyetinden yüksek bulursa, keyfiyeti bir derece mafevkine arzeder.
Disiplin cezalarında mürûru zaman :Madde 179
Disiplin tecavüzlerine ve kabahatlerine bir ay sonra ceza verilmez. Ancak fiil tahkikatı mucip ise bu husus için iktiza eden zaman yukarıdaki bir aya dahil olmaz. Fiilin disiplin cezasını mucip olduğu askerî mahkemede anlaşılırsa bu bir ay müddet hükmün katileştiği;veya mahkemece muhakemesinin tevkifiyle evrakın ceza verilmek üzere iade olunduğu tarihten cereyana başlar.
İnfaz edilmiş disiplin cezalarının mahkemece mahsubu :Madde 180
Cezayı icabeden fiil bir mahkemeye sevk olunmak lazımgelirken yalnız disiplin cezasiyle cezalandırılmışsa yeniden mahkemeye sevkolunur. Fakat failin evvelce gördüğü ceza mahkemenin verdiği cezadan indirilir.
Cezanın katîleşmesi :Madde 181
Bir disiplin cezası resmî surette mahkûma tebliğ edildiği vakit katîleşir. Ve bu cezayı veren tarafından kaldırılamaz ve değiştirilemez. Bu cezanın kaldırılması veya değiştirilmesi ancak şikayet yoluyla veya ceza veren amirin mahkûm lehine yapacağı müracaat üzerine veyahut affı alî ile kabildir. Yanlış verilen veya salâhiyeti olmayan mafevk tarafından verilen disiplin cezaları daha yüksek makam tarafından 191 inci maddeye göre kaldırılabilir veya değiştirilebilir.
II - CEZANIN İNFAZI
Cezanın vakti infazı zamanı :Madde 182
Ceza, tebliğ olunduğunu mütaakip infaz olunur.
Cezanın infazı sureti :Madde 183
Cezayı veren disiplin amirleri zaruret halinde cezanın sonraya bırakılmasını veya fasıla ile infazını emredebilir.
Katıksız hapiste cezalının sıhhati bu cezaya uzun zaman dayanmasına müsait değilse ve cezanın sonraya bırakılması veya fasıla ile icrası hizmet dolayısiyle caiz görülmezse oda hapsiyle değiştirilebilir. Her halde cezalının sıhhati bir hekimden sorulur.
Yüksek disiplin amirlerinin cezaları değiştirme salâhiyeti :Madde 184
Yüksek disiplin amirleri dahi şikayet üzerine veya amirin talebiyle veya hizmet teftişi münasebetiyle 191 inci maddedeki hususları emredebilir.
Uyarı, aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezalarının infazı:Madde 185
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 36 ncı maddesiyle değişik. )
Uyarı, aylık kesilmesi,izinsizlik ve sıra harici hizmet cezaları aşağıdaki şekilde infaz edilir.
A) Uyarı : Cezalının görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.
B) Aylık Kesilmesi :Cezalının ek göstergeler dahil brüt aylığından,ceza kararında belirtilen oranda kesinti yapılmasıdır.
C) İzinsizlik : Cezalının hafta tatilinden yararlanamamasıdır.
D) Sıra Harici Hizmetler : Cezalının askerî hizmetlerde,sırası dışında ve fazla olarak dört haftaya kadar çalıştırılmasıdır.(*) Madde 185 - Bu madde başlığı"Tevbih ve izinsizlik ve hapis cezalarının infazı sureti"iken 22/31/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunla metni de dahil değiştirilmiştir.
Disiplin cezasının müruruzamanı :Madde 186
Disiplin kabahatlerinden dolayı verilen hapis cezaları bir sene müruruzamana tâbidir. Bu müddet cezanın tebliğinin ertesi gününde başlar.
Cezalının ayrılması halinde yapılacak muamele :Madde 187
Bir cezalı ordudan ayrılırsa evvelce verilen disiplin cezasının infazı veya ikmali caiz değildir. Şu kadar ki cezanın ikmaline kadar ordudan terhisi sonraya bırakılabilir.
Disiplin cezalarından şikayetALTINCI BAP
Şikayet :Madde 188
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kalkmış, 29/1/1936 tarih ve 2908 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğe girmiştir. ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle değişmiş. )
1 - Bir disiplin cezasından şikayet, cezalı tarafından veya kendisinin mafevkleri tarafından doğrudan doğruya yapılır.
2 - Cezalı tarafından yapılacak şikayet ancak tebliğinden bir gece sonra yapılabilir.
3 - Şikayet cezanın infazını geri bırakmaz.
4 - Disiplin cezaları hakkında cezalı tarafından yapılacak şikayet üzerine karar vermeğe salâhiyetli amir, bu kararın verileceği zamanda cezayı vermiş olan amirin bir derece mafevki olan disiplin amiridir.
Şikayetler hemen tetkik edilerek bir karara bağlanır. Şikayetin kabulü veya reddi :Madde 189
( 29/1/1936 tarih ve 2908 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğe girmiştir. ) ( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle yürürlükten kalkmış. ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişmiş )
1 - Şikayet haklı görülürse ceza kaldırılır veya değiştirilir ve keyfiyet şahsî dosyalara ve erbaşın ve erin ceza defterlerine kayıt ve müştekiye de bildirilir.
2 - İnfaz edilmiş olan para cezası kaldırılırsa alınan para geri verilir.
3 - Ceza değiştirilirse :
A) Eski ceza tamamen veya kısmen infaz edilmiş ise ve yeni ceza eski cezadan ağır bulunmuyorsa yeni ceza infaz edilmiş sayılır.
B) Yeni ceza, infaz edilmiş olan cezadan daha ağır ise çekilen ceza mahsup olunur. Mahsupda iki günlük oda hapsi bir günlük katıksız hapse karşı tutulur.
C - Eski ile yeni cezanın mahsup kabiliyeti yoksa yeni ceza verilirken eski ceza göz önünde tutulup bunun için disiplin amiri cezayı tamamen veya kısmen indirebilir.
D - Evvelce verilen ceza para cezası ise ve yeni ceza diğer bir nevi ceza ise alınan para iade olunur.
4 - Şikayetin esassız olduğu tebeyyün ederse reddolunur ve bu yüzden müştekiye ceza verilmez (MADDE- 84). Ancak Şikayet ederken müstakil bir suç işlemiş veya bir disiplin tecavüzünde bulunmuş ise ayrıca mesul olur. Bu bapta takibat icrası Şikayeti tetkik eden amire aittir.
Amir tarafından cezanın değiştirilmesi veya kaldırılması hakkında müracaatlarYEDİNCİ BAP
Cezanın kaldırılması ve değiştirilmesi :Madde 190
( 29/1/1936 tarih ve 2908 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğüne girmiştir. ) ( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kalkmış. ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 8 inci maddesiyle değişmiş )
Cezayı veren amir de verdiği cezanın kaldırılmasını veya değiştirilmesini daha yüksek disiplin amirinden isteyebilir. Yüksek amir uygun görürse cezayı kaldırır veya değiştirir ve bu hususta 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.
Disiplin cezalarına nezaretSEKİZİNCİ BAP
Cezanın kaldırılacağı ve değiştirileceği haller :Madde 191
( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere madde yürürlükten kaldırılmıştır. )(*)
Madde 191 - ( 16.02.2013 tarihli ve 28561 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6413 sayılı Kanunun 45/3-c maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) ( 29/1/1936 tarih ve 2908 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle yeniden yürürlüğe girmiştir. ) ( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yürürlükten kalkmış ) ( 22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişmiş )
1 - Bir disiplin amiri,
A - Bir madun tarafından verilen disiplin cezasını nev'i ve derecesi itibariyle uygun göre-mezse,
B - Cezayı verenin salâhiyetinden yukarı görürse cezayı değiştirebilir veya kaldırabilir.
2 - Ceza gören kimse başka bir disiplin amirinin salâhiyeti altına geçmiş ise evvelki disiplin amiri yalnız cezayı kaldırır. Yeni cezayı yeni disiplin amiri tayin eder.
3 - Ceza kaldırılır veya değiştirilirse 189 uncu madde hükümleri tatbik olunur.
Son maddeler :Madde 192
( 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle değişik. )
Askerî Ceza Kanununun 75, 79 uncu maddeleri ile 78 inci maddesinin C fıkrasının iki numarasında ve askerî eşyayı satın almak,rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131 inci maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tâbi olmayan siviller tarafından yapılırsa umumî mahkemeler bu kanun hükümlerini tatbik ederler.
İlga edilen kanunlar :Madde 193
1286 tarihli Askerî Ceza Kanunu ile ilave ve zeyilleri ve muaddel maddeleri ve mensubini askeriyenin siyasetle meni iştigali hakkındaki 25 Eylül 1328 ve Askerî Ceza Kanununun 169 uncu maddesi makamına kaim olan 16 Teşrinievvel 1328 ve seferde tekalifi harbiye ve vesaiti nakliye komisyonlarına ve efradı cedidenin sevkine memur olanlar hakkındaki 21 Ağustos 1330 ve mafevk tarafından maduna yapılacak bazı efalin cürüm addolunmayacağına dair olan 30 Teşrinievvel 1330 ve 1286 tarihli Askerî Ceza Kanununun 101,102,103,104 üncü maddesine matuf olan 3 Mart 1331 ve esrarı askeriye ve hiyaneti harbiye hakkındaki 16 Teşrinievvel 1330 ve seferde tart cezasının sureti tatbikına dair olan 25 şubat 1330 tarihli kanunlarla zeyilleri ve sair kanunların bu kanuna muhalif olan hükümleri mülgadır.
Ek Madde 1
( 20/5/1933 tarih ve 2183 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup,ek madde haline getirilmiştir. )
Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan subaylarla askerî memurlar ve astsubaylara iki aydan altı aya kadar hapis cezası verilir:
Tekerrürü halinde evvelce verilmiş olan ceza bir kat arttırılmakla beraber zabitlerle askerî memurlar hakkında (ihraç) astsubaylar hakkında (rütbenin geri alınması) cezaları da birlikte hükmolunur.
A) Ticaret yapmak veya yaptırmak,
B) Ticarî ve sınaî müesseselerde vazife kabul etmek.
Ek Madde 2
( 20/5/1933 tarih ve 2183 sayılı ek kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek madde haline getirilmiştir. )
Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan yedek subay hakkında iki aydan altı aya ve astsubaylarla erler hakkında on beş günden üç aya kadar hapis cezası verilir.
Tekerrürü halinde cezaları bir kat arttırılmakla beraber astsubaylar hakkında (rütbenin geri alınması) cezası da birlikte hükmolunur.
A) Fiilî hizmeti askerîlerini ifa esnasında bizzat ticaret veya sanatla iştigal etmek,
B) Ticarî ve sınaî müesseselerde vazife kabul etmek.
Ancak tebdili hava veya resmî mezuniyet suretiyle kıta ve müesseselerden ayrılanların askerlik kıyafetinden ayrılmak şartiyle kendi iş ve sanatlariyle iştigalleri caizdir.
Ek Madde 3
( 20/5/1933 tarih ve 2183 sayılı ek kanunun 3 üncü maddesi hükmü olup, ek madde haline getirilmiştir. )
Askerî doktorların bizzat hususîi hastane açmaları memnudur. Hilafında hareket, birinci madde mucibince cezayı müstelzimdir. ( 26.08.2011 tarihli ve 28037 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 650 sayılı KHK'nin 37 nci maddesiyle ve yayımı tarihinden itibaren geçerli olmak üzere üçüncü cümle yürürlükten kaldırılmıştır. ) (*) Ek Madde 3/üçüncü cümle - ( 26.08.2011 tarihli ve 28037 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 650 sayılı KHK'nin 37 nci maddesiyle yürürlükten kaldırılmadan önceki şekli ) Ancak çalışma saatleri haricinde ve mahsus kanununa göre icrayı sanat etmeleri caizdir. (*)Ek Madde 3 - Bu maddede sözü edilen birinci madde ile bu kanunun ek birinci maddesi kastedilmektedir.
Ek Madde 4
( 3/8/1942 tarih ve 4277 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek madde larak numarası teselsül ettirilmiştir. )
A) Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince askerî bir hizmet yaparken Millî Müdafaa vasıtalarına veya askerî ihtiyaçlara taallûk eden taahhüt, imal, inşa,alım, satım, teslim, tesellüm, nakil, muhafaza veya tevzi yahut celp, sevk ve muayene gibi işlerde zimmet,ihtilâs,irtikap,rüşvet veya hırsızlık suçlarından birini işleyenler on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis veya müebbet ağır hapis cezasiyle birlikte beş yüz liradan aşağı olmamak üzere ağır para cezasiyle cezalandırılırlar. Şu kadar ki para cezası hiçbir halde temin olunan menfaatin iki mislinden az olamaz.
B) (
29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunun 3 üncü maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli) Seferberlikte veya harp hâlinin devamı müddetince vahim hâllerde ölüm cezası hükmolunur. Ek Madde 4/B - 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunla değişmeden önceki şekli Bu vahim hallerde ölüm cezası hükmolunur.
C) Bu maddede yazılı suçlardan husule gelen veya husulü kasdolunan zarar hafif ise (A)fıkrasına göre hükmedilmesi lazımgelen muvakkat ağır hapis ve para cezası yarıya, pek az ise üçte bire indirilir.)
Ek Madde 5
( 3/8/1942 tarih ve 4277 sayılı ek kanunun 2 nci maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül ettirilmiştir. )
Fevkalâde halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince Millî Müdafaa vasıtalarına veya askerî ihtiyaçlara taallûk eden işlerde hususî kanunlara göre kendilerine tevdi edilen vazifeleri yaparken bu kanunda yazılı suçları işleyen askerî olmayan şahıslar hakkında da umumî mahkemelerce birinci maddede yazılı cezalar tatbik olunur.
Ek Madde 6
( 25/5/1972 tarih ve 1590 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile gelen ek 1 inci madde. hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir. )
Birinci askerî yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda, kışlalarda, karargâhlarda, askerî kurumlarda, yerleşme veya konaklama amaciyle kullanılan bina veya mahaller içinde; askerlere fiilen taarruzda bulunanlar, sövenler veya hakaret edenler veyahut askerlik görevlerine ilişkin işleri yapmaya veya yapmamaya zorlamak için şiddet veya tehdide başvuranlar Türk Ceza Kanununun bu fiillere ilişkin 188,190,191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267,268, 269,271, 272 ve 273 üncü maddeleri uyarınca cezalandırılırlar.
Nöbetçi,devriye,karakol,inzibat,askerî trafik,kolluk veya kurtarma ve yardım görevi yapan askerlere karşı bu görevleri yaptıkları sırada yukarıdaki fıkrada yazılı suçları işleyenler aynı kanun maddeleri ile cezalandırılırlar.
Umumî emniyet ve asayişi korumaya ilişkin önleyici ve adlî zabıta görevlerini ifa ettikleri sırada jandarma subay,astsubay,erbaş ve erlerine karşı işlenen suçlarda yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanmaz.
Ek Madde 7
( 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle eklenen. )
Bu Kanunda ve diğer kanunlarda geçen;
A) "Başgedikli", "Gedikli" ve "Küçük Zabit ibareleri "Astsubay",
B) "Toplu Efrat" ibaresi "Toplu Asker", "Efrat" ibaresi sadece "Erbaş ve Er", "Nefer" ibaresi "Er".
C) "Tard, ihraç ve rütbenin geri alınması" fer'i cezaları (erbaşlar için öngörülen rütbenin geri alınması fer'i cezası hariç),"Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma" fer'i cezası,
olarak değiştirilmiştir.
Ek Madde 8
( 14.07.2016 tarih ve 29770 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6722 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren Ek Madde )
Askeri mahkemeler ve adli yargı mahkemeleri tarafından verilen kısa süreli hapis cezaları; 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getiren yükümlüler ile yükümlü erbaş ve erler hakkında Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen seçenek yaptırımlara, diğer askeri şahıslar hakkında ise aynı fıkranın (a), (b) ve (d) bentlerinde belirtilen seçenek yaptırımlara çevrilebilir. Ancak aşağıdaki hâllerde kısa süreli hapis cezaları seçenek yaptırımlara çevrilemez:
A) Sırf askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan netice cezanın dört ay veya daha fazla süreli hapis cezası olması.
B) Fiilin, disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya birliğin güvenliğini tehlikeye düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını veya etkinliğini zafiyete uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi.
C) Fiilin savaş veya seferberlikte işlenmesi.
1076 sayılı Kanun hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getiren yükümlüler ile yükümlü erbaş ve erler hakkında verilen kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımların yerine getirilmesi askerlik hizmetlerinin sonuna bırakılır.
( 02.12.2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6763 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle eklenen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren fıkra ) Sırf askerî suçlar ile hapis cezasının üst sınırı üç ayı geçen askerî suçlar hakkında, önödeme hükümleri uygulanmaz.(*)
Ek Madde 8 - ( 14.07.2016 tarih ve 29770 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6722 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle değişmeden önceki şekli ) ( 06.04.2005 tarih ve 25778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5329 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen ve 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren şekli ) 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun genel hükümleri bu Kanunda yer verilen suçlar hakkında da uygulanır. Ancak, bu Kanunun fer'i askeri cezalara ve cezaların ertelenmesine ilişkin hükümleri ile zamanaşımına ilişkin 49 uncu maddesinin (A) bendi hükümleri saklıdır.
(...) ( 21.11.2012 tarih ve 28474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E:2012/9, K:2012/103, 05.07.2012 karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla "Sırf askeri suçlar ile bu Kanunun Üçüncü Babının Dördüncü Faslında yazılı suçlar hakkında, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar ile" bölümünün “izin tecavüzü suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. ) Ön ödeme hükümleri uygulanmaz.
Kamu görevinin üstlenilmesinden yoksun bırakılma veya bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına dair güvenlik tedbirleri, Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları hakkında, öngörülen süre kadar açığa çıkarılma şeklinde uygulanır. Yedek subaylar ile erbaş ve erler hakkında bu tedbirin uygulanması, askerlik hizmetlerinin tamamlanmasından sonra yerine getirilir.
Yedek subaylar hariç olmak üzere subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler ( 22.03.2011 tarih ve 27882 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6191 sayılı Kanunun 10/1-c maddesiyle ve yayımı tarihinden geçerli olarak Ek 8 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler” şeklinde değiştirilmiştir. ) ve Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel hakkında, askeri ve adliye mahkemelerince verilen kısa süreli hapis cezaları Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerinde yazılı olanlar dışındaki seçenek yaptırımlara çevrilemez.
Ek Madde 9
( 06.04.2005 tarih ve 25778 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5329 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen ve 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Bu Kanunda alt sınırı belirtilmeyen ağır hapis cezalarının alt sınırları "bir sene" olarak uygulanır.
Ek Madde 10
( 01.03.2008 tarih ve 26803 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5739 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Bu Kanunda ve diğer ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılıncaya kadar, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Birinci Kitabında yer alan düzenlemeler bakımından bu Kanunun ek 8 ve 9 uncu maddeleri ile 16/6/1964 tarihli ve 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanunun 63 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
(...) ( 21.11.2012 tarih ve 28474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E:2012/9, K:2012/103, 05.07.2012 karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla ikinci fıkrasının “izin tecavüzü suçu” yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir. ) (*) Ek Madde 10/2.fıkra - ( 21.11.2012 tarih ve 28474 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E:2012/9, K:2012/103, 05.07.2012 karar günlü Anayasa Mahkemesi Kararıyla iptal edilmeden önceki şekli ) Bu Kanunda yazılı suçlarla ilgili olarak 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 231 inci maddesinin beş ila ondördüncü fıkraları Uygulanmaz.
Geçici Madde 1
( 1632 sayılı Kanunun kendi numarasız muvakkat maddesi olup teselsül için numaralandırılmıştır. )
Bu kanunun makabline şümulü :
Bu kanun ile konulan cezalar bundan evvelki kanunlarda yazılı olan cezalardan daha hafif olduğu surette bu kanunun meriyete konulduğu tarihte hükmedilmemiş olan suçlarla eski kanuna göre hükmedilip henüz infaz edilmemiş veya infaz edilmekte bulunmuş olan hükümler hakkında da tatbik olunur.
Geçici Madde 2
( 29.01.2004 tarih ve 25361 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5078 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle eklenen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren şekli ) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 91 inci maddenin (4) numaralı fıkrası kapsamına giren suçlardan dolayı haklarında idam cezası verilen hükümlülerin dosyalarından;
a) Henüz Askerî Yargıtaya gönderilmemiş olan veya Askerî Yargıtay Başsavcılığında bulunan yahut Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilmiş olanlar, hükmü veren askerî mahkemece duruşma açılarak,
b) Askerî Yargıtayda bulunanlar, ilgili dairesince ele alınarak,
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde karara bağlanır.
Askerî Yargıtay Başsavcılığında ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan dosyalar, gelişlerindeki usule uygun olarak, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, hükmü veren askerî mahkemeye geri gönderilir.
Kanunun mer'iyeti tarihi :Madde 194
Bu kanun neşri tarihinden dört ay sonra muteberdir.
Madde 195
Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.
BU KANUNA BAŞKA KANUNLARLA EKLENEN MADDELER
1. 9/7/1982 tarihli ve 2693 sayılı Kanunun geçici maddesi :
GEÇİCİ MADDE - 16/5/1982 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten sonra, bu Kanunun yayımı
tarihine kadar feri cezaları infaz edilmiş olanların idarî işlemleri geri alınır.
2. 14/6/1989 tarihli ve 3574 sayılı Kanunun geçici maddesi :
GEÇİCİ MADDE - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan yeni baştan
askerlik cezaları yerine getirilmez. Yerine getirilmiş olan yeni baştan askerlik cezaları
hükümsüz sayılarak askerlik süreleri yeniden hesaplanır. Muvazzaflık süresini doldurmuş olanlar
derhal terhis edilirler.
Ancak terhise müstehak olunan tarihten sonra işlenmiş bulunan suçlardan dolayı takibat
yapılır, verilmiş olan cezalar çektirilir.
1632 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ
GÖSTERİR LİSTE
Yürürlükten Kaldırılan Yürürlükten Kaldırılan Mevzuatın
Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
________________________________________ _____________ __________ _________
22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 5. maddesi 11/12/1935 2862 14
27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 8. maddesi 28/6/1938 3514 2
22/5/1930 tarih ve 1632 sayılı Kanunun:
-150. maddesinin 3. bend 9/7/1956 6781 1
- 5. maddesi ile 72. maddesinin 1. fıkrası 25/10/1963 353 259
-173. maddesinin 3. Fıkrası 26/10/1963 357 41
- 82, 83, 86, 108,116,130,145,149.maddeleri ile 154.
maddenin 2.fıkrasının (a) bendi 16/6/1964 477 64
- 33, 36, 37, 83, 86,149,152,154 üncü maddeleri ile 22/3/2000 4551 38
25 inci maddesinin (4) numaralı bendinin ilk cümlesi
ve 134 üncü maddesinin (2) numaralı fıkrası
1632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
________ ___________________________________________ _________________
2034 - 4/7/1932
2183 - 25/5/1933
2632 - 27/12/1934
2862 - 18/12/1935
2908 - 5/2/1936
3514 - 14/7/1938
3719 - 14/7/1939
3823 - 18/5/1940
3914 - 27/8/1940
4026 - 15/ 5/1941
4257 - 20/ 6/1942
4277 - 8/ 8/1942
4542 - 17/ 4/1944
4726 - 8/ 5/1945
6078 - 1/ 4/1953
6781 - 14/ 7/1956
6866 - 24/12/1956
6889 - 2/ 2/1957
7331 - 15/ 6/1959
211 - 27/ 5/1961
353 Kuruluşa dair hükümleri ile geçici birinci maddesi. 26/10/1963
Usule dair ve diğer hükümleri; Askerî mahkeme-
lerin fiilen göreve
başladıkları tarih-
te
357 - 26/10/1963
477 Kuruluşa ait hükümleri 26/ 6/1964
Diğer hükümleri; Disiplin mahke-
melerinin fiilen
göreve başladık-
ları tarihte
1590 - 4/ 6/1972
1656 - 12/ 2/1973
2693 - 13/ 7/1982
2962 - 30/11/1983
3574 - 17/6/1989
5329 - 06/04/2005
5739 - 01/03/2008
6217 - 14/04/2011
6318 - 03/06/2012
1632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
_________ __________________________________________ ________________
3970 - 19/5/1994 tari-
hinden itibaren
üç ay sonra.
4551 - 26/3/2000 tari-
hinden itibaren
2 ay sonra.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.