SUÇ İŞLEMEK AMACIYLA ÖRGÜT KURMA

ÖRGÜT KURMAK VE YÖNETMEK

Örgüt kurmak veya yönetmek suçu:TCK 220/1 göre; Kanunun suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapısı, sahip bulunduğu üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaç suçları işlemeye elverişli olması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 

Burada madde kastedilen kanunun suç saydığı fiiller ülkemizde yürürlükte olan ceza kanunlarıdır.Örneğin;Türk Ceza Kanunu,Terörle mücadele kanunu,kaçakçılıkla mücadele kanunu gibi.Bu fıkrada örgüt kurucuları ve yöneticilerinin cezalandırılması öngörülmüştür.Bu suç için bazı şartların oluşması gerekecektir. 

1.Örgüt bir suç işlemek amacıyla kurulmalıdır:Bütün örgüt üyeleri buna göre belirlenir.Hepsinin ortak bir amacı vardır.Örneğin; uyuşturucu ticareti için kurulan bir örgüttün amacı uyuşturucu ticaretini yapmak ve bu yolla para kazanmaktır.Örgütün asıl amacının yanında yan amaçları da olabilir.Örneğin; uyuşturucu ticareti yaparken kazanılan paranın aklanması.Örgütler genel olarak suç işleme amacıyla bir araya gelse de; ideolojik amaçlarla da kurulabilirler.Burada da durum farklı değildir.Örgütlerin diğer bir araya gelmelerden farkı illegal yollara başvurmalarıdır.Amaçlarına ulaşmak için kanunu ihlal etmeleridir.Örgütün dışa karşı bir gizliliği vardır,yapılan eylemleri suç oluşturduğu için sadece üyeler ve yöneticiler bilir;kısacası gizlilik esastır. 

2.Üye sayısı en az üç kişi olmalıdır.Üye sayısı üçten az ise; artık örgüt olarak nitelendirilemez. 

3.Kişiler arasında hiyerarşi sistemi (ast-üst) bulunmalıdır.Örneğin;örgütte bazı kişiler yönetici konumundadır.Yapılacak faaliyetleri bildirirler,strateji ve planlama yaparlar; daha altta olanlar ise bu emirleri yerine getirirler,uygularlar.Bu kişiler arasında şifre,onay,izin sistemi olabilir.Her örgüt üyesinin bir kod adı olabilir. 

4.Örgüt suç işlemeye elverişli olmalıdır.Yani örgüt ciddi nitelikte suç işleyebilecek potansiyele sahip olmalıdır.Yani örgütün suçu işleyebilirlik kapasitesi olmalıdır. 

ÖRGÜT ÜYELİĞİ SUÇU

Yukarıda belirtilen şartlarda kurulan örgüte üye olanlar bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar. 

Eğer kurulan örgüt silahlı ise; verilecek ceza dörtte birinden yarısına kadar artırılır. Örneğin, uyuşturucu ticareti için kurulan örgüt üyelerinin silah taşıması durumunda artık o örgüt silahlı bir örgüttür.Burada örgütün silahlı sayılabilmesi için mutlaka bütün üyelerinin silah taşıması gerekmez.Örgüt içinde bir kişi bile silahlı ise artık o örgüt silahlı olarak değerlendirilir. 

Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı da cezaya hükmolunur. Örneğin;uyuşturucu ticareti için kurulan örgüt silah kaçakçılığı yaparsa; artık silah kaçakçılığında ayrı örgüt üyeliğinden ayrı ceza verilir.Kanun hem işledikleri suçtan cezalandırırken hem de ayrıca örgüt kurma suçundan cezalandırmayı uygun görmüştür.Bunun sebebi bir suçu örgütlü bir şekilde işlemek daha kolay olacaktır ve amaca daha etkin bir şekilde ulaşılacaktır.Örgütler süreklilik arz ederler ve işleyecekleri suç tipine göre farklılıklar gösterebilirler.Kimi örgütler dini olabilirken; kimi örgütler siyasi olabilirler.Halk arasında mafya olarak nitelendirilen yapılanmada TCK açısından bir örgüttür.Örgütler amaçlarına ulaşmak için illegal yollara başvururlar.Örneğin;cebir,şantaj,kasten öldürme,tehdit,yağma,hırsızlık gibi.Örgütler sürekliliğini sağlamak için finanse olmak ve illegal olarak kazandıkları paraları da aklamak zorundadırlar.Bu noktada aslında kurulan bir örgüt aynı anda bir çok ceza kanunu ihlal etmektedir.TCK 282 .maddede ise kara paklama suçu ayrıca düzenlenmiştir.Buna göre; Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkaran veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tâbi tutan kişi, üç yıldan yedi yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu suçun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. 

Örgütler amaçlarına göre çeşitlidirler.Örneğin;organ mafyası, uyuşturucu mafyası , siyasal terör örgütleri , çek mafyası , gasp çetesi gibi. 

Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen bütün suçlardan dolayı ayrıca fail olarak cezalandırılır.Yani örgüt üyelerinin örgüt kapsamında işledikleri bütün suçlardan örgüt yöneticileri sorumludur. Çünkü bu kişiler yönetici yani emir veren planlayıcı durumundadırlar.Dolayısıyla üyelerin işledikleri suçlardan bizzat azmettiren olarak sorumludurlar.Ancak örgüt üyelerinin işledikleri suçlardan sorumlu olmaları için işlenen suçun örgüt faaliyeti kapsamında olması veya örgüt adına işlenmesi gerekmektedir. 

Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da cezalandırılır. Örgüte üye olmak suçundan dolayı verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.Bu durum sadece silahlı örgütler için geçerlidir.Örneğin;uyuşturucu ticareti yapan bir silahlı örgütte uyuşturucu sevkiyatını yapan tır şoförü de hem uyuşturucu ticareti suçundan hem de örgüt üyeliği suçundan cezalandırılacaktır. 

Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişi, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Örgüt üyeliğinden dolayı verilecek ceza, yapılan yardımın niteliğine göre üçte birine kadar indirilebilir.Uygulamada bu durum daha çok finansal destek olarak ortaya çıkmaktadır.Bazı kimseler örgüte üye değildir ancak örgüte ekonomik yardımlarda bulunabilirler.Yardımın illaki ekonomik olması gerekmez.Örneğin; örgüte yer temini sağlamak,yardım etmesi için çalışan göndermek,araç tesis etmek,örgüte bilgi vermek vb. gibi durumlarda yardım eden kişiyi de kanun artık örgüt üyesi olarak kabul etmekte ve cezalandırmaktadır. 

Örgütün cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde propagandasını yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun basın ve yayın yolu ile işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.Örneğin;bir terör örgütünün bayrağını açarak; örgüt yöneticisini överek;bu şekilde yapılan bir gösteride eylemciler bu suçu işler.Aynı şekilde bunun sosyal medya hesaplarından yapılması da oldukça sık rastlanan bir durum.Örneğin;kişi twiter üzerinden yazdığı bir yazı ile kolaylıkla örgüt propagandası yapabilmektedir. 

ETKİN PİŞMANLIK 

Yani faal nedamet; failin yaptıklarından pişman olması ve suçun sonuçlarını engellemeye çalışmasıdır.Bir nevi fail artık kolluk kuvvetleri ile işbirliği içine girmekte ve işlediği suçla mücadelede soruşturma birimlerine yardımcı olmaktadır.TCK 221.maddede bu kurum düzenlenmiştir.Buna göre; 

Suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçu nedeniyle soruşturmaya başlanmadan ve örgütün amacı doğrultusunda suç işlenmeden önce, örgütü dağıtan veya verdiği bilgilerle örgütün dağılmasını sağlayan kurucu veya yöneticiler hakkında cezaya hükmolunmaz. Dikkat edilecek husus burada örgüt kurucusu veya yöneticilerinin cezalandırılmaması için örgüt hakkında herhangi bir soruşturma açılmamalıdır. 

Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrıldığını ilgili makamlara bildirmesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz. Burada da kişi örgütün faaliyeti çerçevesinde bir suça karışmamış olmalıdır.Yani sadece örgüte üyedir başka herhangi bir faaliyette kesinlikle bulunmamıştır. 

Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun işlenişine iştirak etmeden yakalanan örgüt üyesinin, pişmanlık duyarak örgütün dağılmasını veya mensuplarının yakalanmasını sağlamaya elverişli bilgi vermesi halinde, hakkında cezaya hükmolunmaz. 

Suç işlemek amacıyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan ya da üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardım eden kişinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapısı ve faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi halinde, hakkında örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayı cezaya hükmolunmaz. 

Kişinin bu bilgileri yakalandıktan sonra vermesi halinde, hakkında bu suçtan dolayı verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapılır.Burada ise artık örgüt yetkili makamlarca öğrenilmiş ve soruşturma açılmıştır.Yakalanan kişinin ise; örgütle bağlantısı tespit edilmiştir.İşte bu noktada kolluğa yardımcı olan ve örgüt hakkında bilgi veren kişi için etkin pişmanlık hükmü uygulanacak ve cezada indirime gidilecektir. 

Etkin pişmanlıktan yararlanan kişiler hakkında bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yıla kadar uzatılabilir.Eğer bu kişiler denetimli serbestlik süresince yine örgütsel suçlara karışırlar ise artık etkinlik pişmanlık hükümleri uygulanmayacak ve kendilerine kanunda öngörülen şekilde ceza verilecektir. 

Kişi hakkında, bu maddedeki etkin pişmanlık hükümleri birden fazla uygulanmaz.Yani bundan kasıt; bir kere örgütsel suçtan yakalanan kişi hakkında etkin pişmanlık hükümleri sadece bir kereye mahsus uygulanır;kişi örgütsel suçlarla ikinci kez kollukla muhatap olursa artık ne şekilde kolluğa yardımcı olursa olsun hakkında etkin pişmanlık hükümleri uygulanamaz.