BOŞANMA KARARLARINDA TANIMA VE TENFİZ

TANIMA VE TENFİZ 

Yabancı ülke mahkemelerinde verilen kararlar kendiliğinden Türkiye’de geçerli olmaz. Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve o devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır. 

Yani tanıma yabancı ülke mahkemeleri nezdinde verilen mahkeme kararının ülkemizce tanınması,tenfiz şartlarının taşıdığının tespit edilmesi tenfizi ise yabancı mahkeme tarafından verilen kararların ülkemizde icra edilebilmesi anlamına gelir. 

) Yabancı mahkemelerin ceza ilâmlarında yer alan kişisel haklarla ilgili hükümler hakkında da tenfiz kararı istenebilir.Ancak bizim avukatlar olarak en çok karşılaştığımız ve talep edilen tanıma ve tenfiz durumu; boşanma davalarına ilişkin tanıma ve tenfiz davalarıdır.Çünkü; kişi her ne kadar yurtdışında eşinden boşanmış olsa da Türkiye de evli gözükmekte ve bu sebeple yeni bir evlilik yapamamaktadır.Bu açıdan yurt dışında boşanan kişinin Türkiye’de bu davayı açması zorunludur aksi halde yurt dışındaki boşanma kararı hüküm ifade etmez.Aslında tanıma ve tenfiz davası bir tür tespit davasıdır. 

Tenfiz kararlarında yetki:Bu kararlar kendisine karşı tenfiz istenen kişinin Türkiye'deki yerleşim yeri, yoksa sâkin olduğu yer mahkemesinden, Türkiye'de yerleşim yeri veya sâkin olduğu bir yer mevcut değilse Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinden istenebilir. 

Bu davayı açabilmek için istenen belgeler 

Yurtdışı mahkemesinin kararı:karar mutlaka gerekçeli ve onaylı olmak zorundadır.Ayrıca bu karar Türkçeye tercüme ettirilmelidir. 

Kesinleşme şerhi onaylı olmak zorundadır ve bu karar Türkçeye tercüme etirilmelidir. 

APOSTİL NEDİR? 

Bir belgenin gerçekliğinin tasdik edilerek başka bir ülkede yasal olarak kullanılmasını sağlayan bir belge onay sistemidir.Yani o mahkeme kararının yetkili makamlarca onaylandığını gösteren belgedir.Apostil de aynı şekilde onaylı olmak zorunda ve türkçeye tercüme ettirilmek zorundadır. 

TENFİZ ŞARTLARI 

a) Türkiye Cumhuriyeti ile ilâmın verildiği devlet arasında karşılıklılık esasına dayanan bir anlaşma yahut o devlette Türk mahkemelerinden verilmiş ilâmların tenfizini mümkün kılan bir kanun hükmünün veya fiilî uygulamanın bulunması. 

b) İlâmın, Türk mahkemelerinin münhasır yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması veya davalının itiraz etmesi şartıyla ilâmın, dava konusu veya taraflarla gerçek bir ilişkisi bulunmadığı hâlde kendisine yetki tanıyan bir devlet mahkemesince verilmiş olmaması. 

c) Hükmün kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması. 

ç) O yer kanunları uyarınca, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyabında veya yokluğunda hüküm verilmiş ve bu kişinin yukarıdaki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemesine itiraz etmemiş olması. 

Tenfiz istemine ilişkin dilekçe, duruşma günü ile birlikte karşı tarafa tebliğ edilir. 

Karşı taraf ancak bu bölüm hükümlerine göre tenfiz şartlarının bulunmadığını veya yabancı mahkeme ilâmının kısmen veya tamamen yerine getirilmiş yahut yerine getirilmesine engel bir sebep ortaya çıkmış olduğunu öne sürerek itiraz edebilir. 

Mahkemece ilâmın kısmen veya tamamen tenfizine veya istemin reddine karar verilebilir. Bu karar yabancı mahkeme ilâmının altına yazılır ve hâkim tarafından mühürlenip imzalanır 

Tenfizine karar verilen yabancı ilâmlar Türk mahkemelerinden verilmiş ilâmlar gibi icra olunur. 

KARAR AŞAMASI 

Yani karar temyiz edilebilecektir ve temyiz yürütmeyi durdurur. 

Yabancı ilâmın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder. 

Yurt dışındaki boşanma mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi için aile mahkemesinde dava açmak gerekir.Mahkeme gerekçeli kararında yurtdışında verilen boşanma kararının tanınmasına ve tenfizine karar verir.Mahkemenin bu kadarı da ilgili ülkeye o dilde tercüme ettirilerek gönderilir.Son olarak yurt dışı ilgili makamları (genelde dış ilişkileri bakanlığı) onay yazısı gönderir ve bu şekilde kararın tanıma ve tenfizi gerçekleşir.Bu davalarda yurtdışına tebligat yapılacağı için ayrıca yurtdışı tebligat masrafları harç olarak ödenir.