VERGİ SUÇLARI VE CEZALARI

Vergi suçları; devlet hazinesi aleyhine işlenen bir ekonomik suçtur.Kişi vergi usul kanununda belirtilen şekilde vergi kanunlarına aykırı davranarak bu suçu işlemektedir.Bu suçun faili mükellef olabileceği gibi üçüncü bir kişide olabilir.Bu suçlarda ekonomik olarak zarar gören ise devlettir.Peeki bu suçlar nelerdir?

Vergi kaçakçılığı (Sahte , naylon fatura düzenlenmesi de bu kapsamdadır)

Vergi mahremiyetinin ihlali

Mükelleflerin özel işlerini yapma suçu

VERGİ KAÇAKÇILIĞI SUÇU

Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan;

 1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,

 2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar bu suçun failidirler.

Bu suçu işleyenler onsekiz aydan üç yıla kadar hapis cezası  ile cezalandırılırlar.

Bu suçlar sadece kasten işlenebilir.Örneğin bir muhasebeci mükellefin hesaplarında hile yoluna başvurmuş ; ve bu şekilde müşterisine haksız çıkar sağlamış olabilir.Bu durumda kasıtlı yani bilerek ve isteyerek bu suçu işlemiştir.Ancak bir muhasebeci sehven bir hataya düşmüş,bu hatası sonucu maliye aleyhine bir durum gelişmiş olabilir.Bu durumda muhasebecinin cezalandırılmasından bahsedilemez.Çünkü; kasıt yoktur.Fail hatasından yararlanır.Kaçakçılık suçuna iştirak mümkündür.Örneğin; müşterisinin hesaplarında hile yapan bir muhasebeci ile birlikte şirket yöneticileri birlikte bu suçun failidirler.Burada ikisinin de bu suçta çıkarı olduğu ve bir suç anlaşması içinde olduklarının kabulü gerekse de; bu durumu her somut olaya göre ayrıca değerlendirmek gerekir.

SAHTE FATURA DÜZENLEME SUÇU (NAYLON FATURA)

Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.Burada bahsi geçen uygulamada çokça karşılaştığımız sahte fatura düzenlemek veya sahte faturayı kullanmaktır.Buna halk arasında naylon fatura da denir. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir.Sahte faturada ya aslında düzenlenen borç ilişkisi hiç yoktur yada  fatura konusu mal veya hizmet miktarı veya bedeli gerçeğinden farklı aslında var olmayan şekilde düzenlenmektedir.Naylon fatura düzenlenmesinin amacı:kişinin burada daha az vergi ödemesi veya hiç vergi ödememesidir.Fatura bir gelir belgesi olduğu gibi aynı zamanda bir gider belgesidir.Kişi faturada belirtilen giderlerin bir kısmını vergiden düşebilecektir.Bu sebeple daha az vergi ödeyecek belki hiç ödemeyecektir.Zaten sahte fatura kesen failin gayesi de budur.Bu suçlarda genel olarak ya sanığın suçu işlemediği sabit olur yada işlediği sabit olur.Yani delil yetersizliğinden beraat kararı verilmesi çok nadirdir.Çünkü; bu suçun kesin olarak işlenip işlenmediği bilirkişi incelemesi ile kolayca tespit edilmektedir.Burada bilirkişi vergi suçu ve tekniği raporunda yazılanların gerçeği yansıtıp yansıtmadığını araştıracak ve kişinin naylon fatura düzenleyip düzenlemediğini tespit edecektir.Bu suçların tamamı vergi incelemesi yapan müfettişlerin tespiti ile ortaya çıkmaktadır.Sahte fatura kesmek,naylon fatura düzenlemek aslında bir vergi kaçakçılığı suçudur ve Vergi Usul Kanununda vergi kaçakçılığı suçu kısmında düzenlenmiştir.(VUK 359/b)

Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulunan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

VERGİ MAHREMİYETİNİN İHLALİ SUÇU VE MÜKELLEFLERİN ÖZEL İŞLERİNİ YAPMA SUÇU

VUK 362.maddeye göre; vergi mahremiyetine uymaya mecbur olan kimselerden bu mahremiyeti ihlal edenler, Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi hükümlerine göre cezalandırılır.Yani bu suçun işlenmesi durumunda Vergi Usul Kanunu Türk Ceza Kanununa atıf yapmaktadır ve olayda direk TCK 239.madde uygulanacaktır.TCK da belirtilen bu suç Ticarî sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgelerin açıklanması suçudur.Buna göre; Sıfat veya görevi, meslek veya sanatı gereği vakıf olduğu ticari sır, bankacılık sırrı veya müşteri sırrı niteliğindeki bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilere veren veya ifşa eden kişi, şikayet üzerine, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Peki bu suçun faili kimler olabilir?Vergi muameleleri ve incelemeleri ile uğraşan memurlar Vergi mahkemeleri, bölge idare mahkemeleri ve Danıştay’da görevli olanlar  Vergi Kanun’larına göre kurulan komisyonlara iştirak edenler  Vergi Kanun’larına göre kurulan komisyonlara iştirak edenler Vergi işlerinde kullanılan bilirkişiler bu suçun faili olabilirler.Çünkü görevi gereği bu kişiler mükelleflerin vergi mahremiyeti bilgilerine sahip kişilerdir.

Bu madde ile kişilerin ticari sırları korunmak istenmiş ve bunu görevi gereği öğrenen kişilerin görevlerini kötüye kullanmasının engellenmesi öngörülmüştür. Aynı şekilde mükelleflerin vergi kanunlarının uygulanması ile ilgili hesap, yazı ve sair özel işlerini yapmaları yasak edilen memurlardan bu yasağa aykırı harekette bulunanlar Türk Ceza Kanununun 257 nci maddesinin birinci fıkrası yani görevi kötüye kullanma suçundan cezalandırılırlar ki kanun bunun için altı aydan iki yıla kadar hapis cezası öngörmüştür.