VESAYET

VESAYET DAVASI 

fiil ehliyeti kısıtlanmış veya olmayan kişilerin hukuken temsil edilmelerini sağlamak için bir yasal temsilci atanması için açılan davalardır.Burada atan yasal temsilci vasi veya kayyım olur.Ergin olmayan ve kısıtlanan kişilere vasi atanması için bu yola başvurulabilir.Aynı şekilde kişi kendisi için de vasi tayinini talep edebilir.Kişiler akıl hastalığı,akıl zayıflığı, Savurganlık, alkol veya uyuşturucu Madde bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim vb. sebeplerle kısıtlanmış olabilirler. 

Örneğin; kişi aldığı hapis cezası nedeniyle cezaevinde olabilir.Bu durumda kendisinin haklarının korunması için dava açıp; mahkeme tarafından vasi tayini talep edilebilecektir.Aynı şekilde ayzaymır olan bir hasta veya akıl hastalığı olan bir kimse için vasi talep edilebilir. Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle kısıtlamaya ancak resmî sağlık kurulu raporu üzerine karar verilir.Bu dava vasi tayin edilecek kişinin yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesinde açılmalıdır. 

VASİLİK 

Vasinin bazı şartları taşıması gerekecektir.Vesayet altına aldırılan kişi ile oturdukları yerlerin yakın olması ve kişisel ilişkilerdir.Öncelikli eşi veya yakın hısımlar vasilik için uygundur. Haklı sebepler engel olmadıkça, vasiliğe, vesayet altına alınacak kişinin ya da ana veya babasının gösterdiği kimse atanır 

Özel vesayet, vesayet altına alınan kişinin fiil ehliyetine sahip iki yakın hısımının veya bir hısımı ile eşinin istemi üzerine denetim makamı tarafından kurulur. 

Mahkemenin verdiği vasi atama kararı 2 yıl süreyle geçerlidir.Bu süre dolduktan sonra mahkemeye başvurarak ikişer yıllık sürelerle süreyi uzatmak mümkündür.Vasi tayininde vesayet altına alınacak kişinin menfaati olmalıdır.Bu menfaat hastane raporları,mahkeme kararları,nüfus kayıtları,tanıklar vb. delillerle mahkemeye ispat edilmelidir. Aile meclisi, vesayet altındaki kişinin vasi olmaya ehil, denetim makamınca dört yıl için atanacak en az üç hısımından oluşur. 

Vesayet altına alınan kimsenin yerleşim yerinde oturanlardan vasiliğe atananlar, bu görevi kabul etmekle yükümlüdürler. 

Vasi olabilmek için kanundaki vasilik engellerinin olmaması gerekir.Bunlar kanunda sınırlı sayıda belirtilmiştir.Bunlar: 

Kısıtlılar, 

Kamu hizmetinden yasaklılar veya haysiyetsiz hayat sürenler, 

Menfaati kendisine vasi atanacak kişinin menfaati ile önemli ölçüde çatışanlar veya onunla aralarında düşmanlık bulunanlar, 

İlgili vesayet daireleri hâkimleridir. 

Ayrıca kanun bazı kişilere eğer isterlerse vasi olmaktan kaçınabileceklerini öngörmüştür.Bu kimseler ise; 

Altmış yaşını doldurmuş olanlar, 

Bedensel engelleri veya sürekli hastalıkları sebebiyle bu görevi güçlükle yapabilecek olanlar, 

Dörtten çok çocuğun velisi olanlar, 

Üzerinde vasilik görevi olanlar, 

Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, hâkimlik ve savcılık mesleği mensuplarıdır. 

Atama kararı vasiye hemen tebliğ olunur. Vasiliğe atanan kişi, bu durumun kendisine tebliğinden başlayarak on gün içinde vasilikten kaçınma hakkını kullanabilir. İlgili olan herkes, vasinin atandığını öğrendiği günden başlayarak on gün içinde atamanın kanuna aykırı olduğunu ileri sürebilir. 

KAYYIMLIK 

Kayyım ise belirli işleri görmek veya malvarlığını yönetmek için atanır.Kayyım ilgilisinin isteğini bağlı atanabileceği gibi bazı durumlarda resen de atanabilir. 

Ergin bir kişi, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri bir sebeple ivedi bir işini kendisi görebilecek veya bir temsilci atayabilecek durumda değilse, 2. Bir işte yasal temsilcinin menfaati ile küçüğün veya kısıtlının menfaati çatışıyorsa, 3. Yasal temsilcinin görevini yerine getirmesine bir engel varsa. Resen veya istem üzerine kayyım atanabilir. 

1. Bir kimse uzun süreden beri bulunamaz ve oturduğu yer de bilinemezse, KANUNLAR, NİSAN 2018 (Ek-101) 8113 2. Vesayet altına alınması için yeterli bir sebep bulunmamakla beraber, bir kişi malvarlığını kendi başına yönetmek veya bunun için temsilci atamak gücünden yoksunsa, 3. Bir terekede mirasçılık hakları henüz belli değilse veya ceninin menfaatleri gerekli kılarsa, 4. Bir tüzel kişi gerekli organlardan yoksun kalmış ve yönetimi başka yoldan sağlanamamışsa, 5. Bir hayır işi veya genel yarar amacı güden başka bir iş için halktan toplanan para ve sair yardımı yönetme veya harcama yolu sağlanamamışsa kanun gereği zorunlu olarak kayyım atanır. 

Temsil kayyımı, kendisine kayyım atanacak kimsenin yerleşim yeri vesayet makamı tarafından atanır.Yukarıda izah ettiğimiz vasilik kararına itiraz usulü hakkındaki kurallar bütünüyle aynen burada geçerlidir.